بینی یکی از جالب‌ترین اعضای بدن انسان است که وظیفه اصلی آن تصفیه هوای ورودی به ریه و بدن می‌باشد. بینی عضوی به طور کل مستقل از جمجمه است و از نظر ظاهری رابطه و تاثیر مستقیمی بر اجزاء دیگر صورت به خصوص ابرو و لب دارد.
برای شناسایی بیشتر بینی از دید جراحان، نیاز به شناخت آناتومی ساختاری بینی است. بینی انسان با توجه به پارامترهای زیر بررسی می‌شود:
- زیبایی شناسی و زیر مجموعه‌های آن
- هرم غضروفی بینی
- استخوان بینی
- عروق و شریان‌های خونرسان بینی
- بافت نرم بینی
- قسمت‌ها و بخش‌های زیرین بینی
- سیستم لنفاتیک بینی
- اعصاب صورت و بینی
زیبایی شناسی
زیبایی در فرهنگ‌های مختلف تعاریف متفاوتی دارد، اما به صورت کلی بر اساس فاکتورهای زیر بررسی می‌شود:
- متقارن بودن صورت
- ساختمانی با ابعاد یکسان
- زاویه‌های مزدوج صورت
- متناسب بودن اجزاء صورت با یکدیگر
پزشکان متخصص برای جراحی بینی هم به نظر بیمار در خصوص شکل ظاهری و هم به عملکرد صحیح بینی توجه می‌کنند. در عمل بینی از 9 بخش بینی برای زیباسازی ظاهری و از 6 بخش برای اصلاح اندازه و نواقص استفاده می‌شود.
بخش‌های 9 گانه بینی جهت زیباسازی ظاهری
1. نوک بینی (Tip)
2. قسمت کلوملار
3. پره راست بینی
4. دیواره پره راست بینی
5. پره چپ بینی
6. دیواره پره چپ بینی
7. تیغه بینی (septum)
8. دیواره فوقانی راست بینی
9. دیواره فوقانی چپ بینی
بخش‌های 6 گانه بینی جهت فرم دهی بینی به شکل استاندارد
1. بخش فوقانی بینی (Dorsal)
2. قسمت جانبی دیواره بینی (Sidewall)
3. بخش نرم مثلثی (Soft triangle)
4. سوراخ پره بینی (Alar-nostril sill)
5. قسمت کلوملا بینی (Columella)
6. نوک بینی (Tip)
پزشکان متخصص با استفاده از بخش‌های ذکر شده به فرم دهی بینی و اصلاح مشکلات تنفسی بیمار می‌پردازند و با توجه به ظاهر بیمار و سلیقه وی عمل زیبایی بینی را به صورت استاندارد انجام می‌دهند.
بینی گوشتی
بینی گوشتی (Thick Skin Nose) به بینی گفته می‌شود که دارای پوستی ضخیم باشد و در ناحیه نوک بینی و بالای آن بافت چربی تجمع یافته، وجود داشته باشد. همچنین در این نوع بینی، بافت عضروف ضعیف و نازک است.
پزشکان معتقدند بینی گوشتی به بینی گفته می‌شود که دارای نشانه‌های زیر باشد:
- چربی ذخیره شده در ناحیه بالای نوک بینی (Supratip)
- منافذ باز روی بینی
- چربی پوست بینی
- حس کردن ضخامت پوست بینی هنگام لمس
- گاهاً ورم بینی
نحوه جراحی بینی گوشتی
در گذشته جراحان با برداشتن و جدا کردن بخش عمده‌ای از غضروف بینی و کاهش بافت چربی، بینی را باریک‌تر می‌کردند. در این روش پس از گذشت زمان کوتاهی، غضروف‌های بینی تضعیف شده و به دلیل خالی بودن فضای زیرین بینی، در ناحیه Supratip فرورفتگی ایجاد می‌شد.
امروزه متخصصین بعد از تغییر شکل و برداشتن قسمتی از غضروف‌های بینی، مقداری از بافت نرم ناحیه Supratip را برش داده و در بخش‌های مورد نیاز استفاده می‌کنند؛ در نتیجه با استفاده از این روش، زیباسازی بینی گوشتی بدون هیچ گونه مشکل و تغییر شکل ناخواسته انجام خواهد شد.
بینی استخوانی
تیغه بینی که بینی را به نیمه راست و چپ تقسیم می‌کند، از مقدار زیادی غضروف تشکیل شده است. در فرم بینی استخوانی یا بینی عقابی (Bony Nose)، مقدار بیشتری غضروف در ناحیه پل بینی وجود دارد که از دید زیبایی شناسی، وجود قوز و برآمدگی روی بینی باعث عدم تناسب ایده‌آل بینی با اجزاء دیگر صورت خواهد شد. همچنین در بیشتر موارد افرادی که دارای بینی‌های استخوانی هستند، از بیماری‌های تنفسی مانند پولیپ و یا تنگ شدن دهلیز رنج می‌برند.
با توجه به نظر پزشکان، بینی استخوانی دارای نشانه‌های زیر است:
- تجمع غضروف در ناحیه پل بینی
- غضروف‌های استوار و محکم
- پوستی نازک و با انعطاف پذیری بالا
نحوه جراحی بینی استخوانی
نحوه جراحی بینی استخوانی به دو روش باز و بسته انجام می‌پذیرد که در صورتی که بیمار مشکلات تنفسی مانند پولیپ و انحراف بینی و ... نداشته باشد، جراحی بسته بینی انجام می‌شود. لازم به ذکر است که نحوه جراحی بنا به درخواست بیمار و یا نظر پزشک ممکن است تغییر کند. پزشک متخصص غضروف‌های ناحیه تیغه بینی را برش داده و در صورت نیاز برای نوک بینی استفاده می‌کند. برای افرادی که مشکلاتی نظیر کجی، افتادگی و یا شکستگی بینی دارند، معمولا جراحی باز انجام می‌شود. در این نوع بینی به دلیل نازکی پوست، ورم ناشی از جراحی کم‌تر خواهد بود و فرد سریع‌تر بهبود پیدا خواهد کرد.
نکات مرتبط با انواع بینی
انواع روش عمل بینی
1. روش جراحی باز بینی
2. روش جراحی بسته بینی
روش جراحی باز بینی
در این روش برای تغییر شکل ظاهری بینی (جراحی زیبایی بینی) از عمل جراحی رینوپلاستی (Rhinoplasty) که یک عملیات برای تغییر شکل یا اندازه بینی و یا برای مشکلات تنفسی مانند پولیپ، سینوس و ... می باشد استفاده می‌گردد؛ این عمل توسط متخصصین گوش و حلق و بینی انجام می شود؛ در این روش با برش بسیار کوچکی در ناحیه کولوملا دو سوراخ بینی را از هم جدا می‌سازند. در این روش می‌توان تمام پوست بینی را از قسمت غضروف و استخوان بالاتر کشید و تمام آنچه را که در درون بینی وجود دارد، دید. این تکنیک رینوپلاستی باز یا رینوپلاستی خارجی نامیده می‌شود.
روش جراحی بسته بینی
روش جراحی بسته بینی از طریق سوراخ‌های بینی در داخل بینی انجام می‌شود؛ جراح در زیر پوست و روی برآمدگی بینی سوراخی ایجاد می‌کند. اصطلاحاً به این روش جراحی سرپایی می گویند.
کدام متد جراحی بینی بهتر است
این که کدام روش بهتر است کاملا بستگی به شرایط بیمار و مهارت پزشک دارد و اساسا بهتر است به جای اینکه بپرسیم کدام روش بهتر است بپرسیم کدام روش مناسب‌تر است. بعضی پزشک‌ها در روش رینوپلاستی بسته تبحر بیشتری دارند تا روش باز و بعضی دیگر بلعکس. از طرفی ممکن است شرایط بینی شما به گونه‌ای باشد که یک روش برای شما مناسب‌تر از روش دیگر باشد، اما به هر حال دست بیمار برای انتخاب روش باز است و مطلوب بودن جراحی زیبایی شما بیش از هر چیزی به تبحر و تسلط جراح در آن روش جراحی بستگی دارد. می‌توان گفت که هم در میان جراحان و هم مراجعین روش باز بیشتر مورد استقبال قرار گرفته است و استفاده از این روش رو به گسترش است.
