به‌طورکلی، عمل استئوتومی به معنای شکستن و برش دادن استخوان به صورت کنترل شده و با وسایل مخصوص است. در عمل استئوتومی جراح با استفاده از ابزار تخصصی قسمتی از استخوان را شکسته یا برش می‌دهد و آن را برداشته یا تغییر موقعیت می‌دهد. در طول عمل بینی، باتوجه‌به نوع بینی، ایرادات آن و انتظارات متقاضی جراح تکنیک‌های متعددی برای زیباسازی بینی و رفع عیوب آن استفاده می‌کند. استئوتومی در عمل بینی یکی از این تکنیک‌ها است که در اغلب جراحی‌های زیبایی بینی استفاده می‌شود. در برخی عمل‌های ترمیمی بینی که در آن نیاز به تغیر شکل استخوان نمی‌باشد استئوتومی انجام نمی‌شود.
استئوتومی در عمل بینی برای چه مواردی انجام می‌شود؟
استئوتومی در عمل بینی جهت برش، حذف و اصلاح استخوان انجام می‌شود. این عمل برای برطرف‌کردن هر نوع ایراد و بدشکلی در قسمت استخوانی بینی صورت می‌گیرد. در موارد زیر استئوتومی در عمل بینی حتماً انجام می‌شود:
۱- انحراف بینی یا کج بودن بینی
زمانی که یکی از قسمت‌های استخوانی بینی دچار انحراف باشد، جراح با استفاده از استئوتومی در حین عمل قسمت استخوانی را برش داده و آن را در موقعیت درست قرار می‌دهد. در نتیجه، دیگر اجزای استخوانی که به آن متصل باشند باید برش خورده و جابه‌جا شوند.
۲- بینی شکسته
در شکستگی بینی معمولاً به دلیل جابه‌جا شدن استخوان‌های شکسته و جوش خوردن نامناسب آن‌ها فرورفتگی، برجستگی یا کج شدن بینی اتفاق می‌افتد. برای ترمیم این اشکالات نیاز است که جراح، استئوتومی در عمل بینی انجام دهد و با ایجاد برش و شکستگی‌های کنترل شده استخوان‌ها را در مسیر مستقیم و مناسب قرار دهد.
۳- پهن و عریض بودن پل بینی
در مواردی که پل بینی به دلیل ضخیم بودن استخوان، عریض است با استئوتومی در عمل بینی این بدشکلی و ایراد رفع می‌شود. با شکستن استخوان‌های کناری و نزدیک کردن آن‌ها به یکدیگر پهنای بینی کم شده و بینی باریک‌تر می‌شود.
۴- بینی قوزدار
در بینی‌های قوزدار پس از برداشتن قوز، یک فضای خالی بین استخوان‌ها بر روی پل بینی ایجاد می‌شود در این حالت ممکن است بینی از روبه‌رو پهن دیده شود و یا حتی امکان ایجاد فرورفتگی روی پل بینی وجود دارد. برای جلوگیری از این موارد جراح، استئوتومی در عمل بینی انجام می‌دهد و با جابه‌جا کردن استخوان‌های کناری، فضای ایجاد شده را می‌بندد. به این صورت عرض پل بینی کاهش می‌یابد و بینی باریک‌تر می‌شود.
انواع استئوتومی در عمل بینی
جراحی زیبایی بینی دارای مراحل مختلفی است که یکی از این مراحل در اغلب آن‌ها استئوتومی است. هدف استئوتومی در عمل بینی می‌تواند کم کردن عرض بینی پس از حذف قوز، کم کردن پهنای هرم استخوانی بینی، صاف کردن استخوان‌ها یا حتی در برخی موارد افزایش پهنای بینی‌های استخوانی بسیار باریک است. استئوتومی در عمل بینی انواع متفاوتی دارد که جراح باتوجه‌به شرایط بینی تصمیم می‌گیرد که کدام روش را انتخاب کند.
استئوتومی لترال یا جانبی
این استئوتومی در عمل بینی زمانی انجام می‌شود که نیاز باشد استخوان‌های کناری به هم نزدیک شوند یا در موقعیت صاف‌تری قرار بگیرند. استئوتومی لترال می‌تواند به صورت داخلی یا خارجی انجام شود. استئوتومی در عمل بینی با استفاده از ابزاری به نام استئوتوم که صورت می‌گیرد. با این وسیله‌ی بسیار تیز، شکستگی‌های کنترل‌شده‌ای در استخوان بینی ایجاد می‌شود در نتیجه جراح می‌تواند تغییراتی در ساختار بینی اعمال کند. در این روش دیواره‌های جانبی بینی شکسته شده و قابل جابه‌جایی می‌شوند. از این طریق جراح می‌تواند با اعمال فشار، استخوان‌ها را در محل مناسب و موردنظر خود جای دهد. در استئوتومی خارجی دو سوراخ 2 میلیمتری در دو طرف بینی ایجاد می‌شود و توسط استئوتوم شکستگی در محل‌های موردنظر ایجاد می‌شود. این سوراخ‌ها ممکن است بخیه شده و یا به همان صورت باقی بمانند. درهرصورت بعد از یک ماه معمولاً هیچ‌گونه جای زخمی در محل دیده نمی‌شود.
استئوتومی مدیال یا میانی
در این نوع استئوتومی در عمل بینی استخوان‌های بینی از قسمت میانی توسط استئوتوم از هم جدا می‌شوند. اگر مجرای بینی نیاز به عریض شدن داشته باشد و در موارد انحراف بینی یا برای برداشتن قوز بینی از این روش استفاده می‌شود.
ممکن است لازم باشد جراح برای به‌دست‌آوردن نتیجه‌ی موردنظر دو بار استئوتومی انجام دهد و یا از هر دو روش هم‌زمان استفاده کند. پس از اتمام جراحی، اسپلینت که یک آتل پلاستیکی است روی بینی قرار داده می‌شود. اسپلینت نقش محافظت‌کننده داشته و کمک می‌کند که استخوان‌ها و غضروف بینی در طول مدت ترمیم شدن جابه‌جا نشوند. اسپلینت یک هفته پس از جراحی از روی بینی برداشته می‌شود. در طول این یک هفته وجود اسپلینت ضروری است و نباید توسط فرد برداشته شود. پس از آن نیز، در زمان بهبودی باید مواظب باشید که به بینی هیچ‌گونه ضربه‌ای وارد نشود.
مراقبت‌ها بعد از انجام استئوتومی در عمل بینی
برای کاهش کبودی و ورم که عموماً ناشی از استئوتومی در عمل بینی است توصیه می‌شود 4 روز ابتدایی پس از جراحی کمپرس سرد روی نواحی اطراف بینی استفاده شود. همچنین بالا نگه‌داشتن سر هنگام خواب در تسریع بهبود تورم کمک‌کننده است. در صورت احساس درد مصرف مسکن‌های تجویز شده توسط پزشک باعث کاهش درد می‌شود.
عوارض استئوتومی در عمل بینی
به صورت کلی استئوتومی جزء جدایی‌ناپذیر جراحی زیبایی بینی است و به جز در مواردی محدود در اکثر جراحی‌های زیبایی بینی انجام می‌شود. استئوتومی به هر روشی که انجام شود، فشار زیادی به بافت استخوانی و بافت نرم بینی وارد می‌کند. تورم و کبودی عوارض شایع استئوتومی هستند که ممکن است باعث اضطراب و نگرانی فرد شود. این تورم و کبودی به دلیل خارج شدن خون از رگ‌ها و نشت آن در بافت زیر پوست اتفاق می‌افتد و معمولاً بعد از یک هفته به مقدار چشم‌گیری کاهش پیدا می‌کند. در موارد محدودی امکان دارد کبودی‌ها تا چندین ماه وجود داشته باشند. در این صورت نیز تنها با گذشت زمان بهبودی حاصل می‌شود. در برخی افراد نیز قرمزی در چشم به وجود می‌آید. علت این موضوع نیز خونریزی‌های زیرپوستی بینی و گسترش آن به اطراف بینی است و به‌مرورزمان رفع می‌شود. در افرادی که سابقه‌ی جداشدگی شبکیه وجود دارد بهتر است قبل از جراحی زیبایی بینی با چشم‌پزشک مشورت شود و همچنین حتماً این موضوع را به جراح خود اطلاع دهید. در موارد بسیار نادری ممکن است ضربات ناشی از استئوتومی در عمل بینی باعث شود جداشدگی شبکیه در افرادی که قبلاً این مشکل را داشته‌اند رخ دهد.
نکات مرتبط با استئوتومی در عمل بینی
انحراف بینی
تیغه بینی، در حالت طبیعی حفره بینی را به دو راه مساوی تقسیم می‌کند. تقسیم فضای حفره بینی به این دلیل است که در صورت یکی بودن آن گردش هوای ایجاد شده ممکن است مانع از تنفس بهینه شود. همچنین دو قسمت بودن راه تنفسی از انتقال عفونت از یک سمت به سمت دیگر جلوگیری می‌کند.
زمانی که انحراف بینی ایجاد می‌شود، تیغه بینی منحرف شده و راه تنفسی در یک سمت بسته‌تر از سمت دیگر می‌شود که این موضوع در عملکرد بینی اختلال ایجاد کرده و سبب بروز مشکلات مربوطه می‌شود.
قوز بینی استخوانی
یک دلیل رایج برای جراحی زیبایی بینی استخوانی، برداشتن قوز بینی است. قوز بینی استخوانی ممکن است ژنتیکی یا در اثر ضربه به وجود آمده باشد. برداشتن قوز با جراحی زیبایی بینی باعث می‌شود بینی هم از زاویه نیم‌رخ و هم از مقابل تغییرات چشم‌گیری داشته باشد و بسیار متناسب‌تر شود. قوز بینی می‌تواند از استخوان، غضروف یا هر دو تشکیل‌شده باشد که مورد آخر بسیار شایع‌تر است. در طی جراحی زیبایی بینی استخوانی، بافت اضافی به روش‌های مختلفی بسته به غضروفی یا استخوانی بودن آن برداشته می‌شود. درست مثل هر عمل جراحی زیبایی بینی، اصلاح قوز بینی به این معنا نیست که فقط این جنبه از بینی تغییر کند، بلکه باید این تغییرات در کل بینی انجام شود تا با سایر قسمت‌های صورت در تعادل و هماهنگی باشد.