تاریخچه عمل بینی برخلاف تصور خیلیها به هزاران سال قبل باز میگردد؛ زمانی که تبهکاران اعضای بدن قربانیان خود را قطع میکردند یا افراد در جنگها زخمی میشدند و اعضای بدن خود را از دست میدادند. ترمیم بینی نیز مانند سایر روشهای پزشکی سیر تکاملی خود را به تدریج طی کرده و در زمانهای قدیم از روشهای ساده و ابتدایی برای این کار استفاده میشده است. اگر بخواهیم مثالهایی از ترمیم بینی در زمانهای قدیم بزنیم میتوانیم به هزاران سال پیش در هند قدیم اشاره کنیم که Sushruta از پوست پیشانی برای ترمیم بینی استفاده میکرد. در قرن 16 میلادی شخصی به نام Gasparo Tagliacozzi روشی ابداع کرد که در آن برای مدتی پوست بازو به بینی متصل میشد تا خونرسانی جدید پیدا کند و بعد از آن بازو از بینی جدا میشد.
عمل زیبایی بینی به شکل مدرن برای اولین بار توسط John Orlando Roe (پدر عمل زیبایی بینی) در اواخر قرن 19 در نیویورک انجام گرفت. او متخصص گوش و حلق و بینی بود و جراحی بینی را برای اولین بار به شکل بسته انجام داد. بعدها Dacques Joseph از روشهای مشابه برای ترمیم بینی فردی که به دلیل بزرگی بینیاش تمایل به حضور در اجتماع را از دست داده بود، استفاده کرد.
در ابتدا عمل زیبایی بینی در خیلی از مناطق برخلاف تعالیم مذهبی تلقی میشد و با مخالفتهای اجتماعی و فرهنگی مواجه بود. بعد از مدتی با مشاهده تاثیر جراحی زیبایی بینی بر زیبایی و اعتماد به نفس اشخاص که بر عملکرد اجتماعی آنها نیز تاثیر بسیاری داشت، این عمل در بین جوامع ترویج پیدا کرد و مورد استقبال عموم قرار گرفت. امروزه عمل بینی تنها نیازمند دانش پزشکی نیست و تلفیقی از پزشکی، نقاشی، مجسمه سازی، فیزیولوژی، آناتومی و فیزیک محسوب میشود.
تاریخچه عمل بینی در ایران
عمل بینی در ایران مانند سایر کشورها، قبل از آن که به عنوان شاخهای جدا در نظر گرفته شود، به عنوان بخشی از جراحی عمومی مطالعه میشد. این عمل از سال 1321 تا به امروز با نامهای متفاوتی وجود داشته است. دکتر سیروس آصانلو اولین جراح پلاستیک در ایران بوده است. او بعد از دریافت مدرک جراحی عمومی در سال 1315 به کشور انگلیس و بعد از آن آمریکا سفر کرد و با همکاری با جراحان خارجی آموزشهای لازم را در زمینه جراحی پلاستیک مدرن به صورت تخصصی دریافت کرد. وی در سال 1319 به ایران بازگشت و بعد از دو سال یک مرکز جراحی ترمیمی برای اولین بار در یکی از بیمارستانهای تهران تاسیس کرد. بعد از آن وی به عنوان استاد جراحی پلاستیک در دانشگاه تهران، آموزشهای لازم را در اختیار سایر دانشجویان پزشکی قرار داد و به همین ترتیب جراحی پلاستیک در ایران توسعه یافت.
امروزه جراحی بینی در ایران رونق بسیاری پیدا کرده و به یکی از بهترین کشورها برای عمل زیبایی بینی تبدیل شده است. در جهان بعد از آمریکا و برزیل بیشترین عمل زیبایی بینی در ایران انجام میشود. یکی از دلایل این مسئله بزرگی استخوان و غضروف بینی در منطقه خاورمیانه است که سبب میشود اشخاص مسن تر به نظر آیند و خانمها ظاهری مردانه پیدا کنند و در نتیجه تمایل بیشتری برای تغییر شکل ظاهری بینی خود داشته باشند.
نکات مرتبط با تاریخچه عمل بینی
جراحی مجازی بینی
جدیدترین روش جراحی زیبایی بینی که با بهره مندی از تکنولوژی اسکن و شبیه سازی سه بعدی انجام میشود، توانسته است گامی بزرگ در راستای افزایش رضایت متقاضیان جراحی بینی از نتیجه جراحی، بردارد. جراحی مجازی بینی، تا حد بسیار زیادی به متقاضی که قصد عمل بینی دارد، کمک میکند تا نتیجه جراحی بینی خود را پیش از انجام جراحی ببینید. طبیعی است که بیشترین استرس برای متقاضیان جراحی بینی، مربوط به نتیجه جراحی است، زیرا متقاضی جز تصور ذهنی، هیچ تصویر دقیقی از چهره بعد از جراحی خود ندارد.
ولی در دنیای امروز که روز به روز در حال پیشرفت است، متقاضی جراحی زیبایی میتواند با توجه به اسکن سه بعدی و طراحی سه بعدی صورت و بینی خود، از زوایای مختلف، نتیجه عمل خود را به صورت مجازی و سه بعدی مشاهده کند و نظرات خود را ترسیم شده به جراح خود اعلام کند و در خصوص هر نقطه از بینی خود، نتیجه حاصله از عمل بینی را به صورت مجازی مشاهده کند. به طور مثال متقاضی می تواند قوس بینی خود را تغییر دهد تا حدی که مشاهده کند کدام حالت، موجب میشود اجزای بینی و چهره با یکدیگر تناسب بیشتری داشته باشند. در ادامه با مراحل جدیدترین روش جراحی بینی که در آن متقاضی جراحی، می تواند پیش از جراحی، چهره خود را مشاهده کند و با ابزار دقیق مهندسی به آن فرم طراحی شده برسد، آشنا خواهید شد.
قالب کنترلی
مهندسین طراح طب بر اساس طراحی سه بعدی و آنالیز تغییرات بینی، ابزار دقیقی را برای کنترل روند جراحی به منظور رسیدن به فرم دلخواه متقاضی، به عنوان قالب کنترلی، طراحی کرده و با جدیدترین پرینترهای سه بعدی آن را میسازند.
این ابزار به جراح این امکان را میدهد تا در حین جراحی، فرم بینی را با آن چک کند. اگر قالب بر روی بینی کاملا منطبق نشود، جراح باید تغییراتی را اعمال کند تا بتواند به فرم مورد نظر و طراحی شده، دست یابد. به عبارت دیگر، پایان زمان جراحی، زمانی است که قالب کنترلی به طور کامل بر روی بینی قرار بگیرد.
بنابراین با استفاده از این ابزار (قالبهای کنترلی)، نگرانی متقاضی جراحی بینی بر طرف خواهد شد که جراح چگونه میتواند به فرم ایده آل و طراحی شده برسد.
قالبهای کنترلی برای انواع بینیها (گوشتی، استخوانی، ترمیم بینی، انحراف بینی و ...) کاربرد دارد و هر قالب مختص به فرم طراحی شده همان فرد میباشد و برای فرد دیگری کاربرد ندارد.
هنگامی که قالب کنترلی یا همان قالب بینی طراحی شده متقاضی ساخته میشود، در روز جراحی به همراه اطلاعات جراحی و عکسهای دو بعدی فرد، به کلینیک جراحی ارسال میگردد؛ از آن رو عکس و تصاویر سه بعدی و یا تصاویر اسکن سه بعدی به همراه آنالیز دقیق تغییرات بینی در بورد اتاق عمل نصب میگردد. بنابراین با استفاده از این تکنولوژی، جراح با استفاده از ابزار دقیقی که بر اساس طراحی و سلیقه متقاضی ساخته شده است، جراحی خود را انجام می دهد. این امر توانسته است خطای جراحی را به حد بسیار زیادی کاهش دهد. بنابراین با افزایش دقت جراحی، رضایت متقاضیان جراحی بینی از نتیجه جراحی به صورت چشمگیری افزایش یافته است.
انواع روش عمل بینی
1. روش جراحی باز بینی
2. روش جراحی بسته بینی
روش جراحی باز بینی
در این روش برای تغییر شکل ظاهری بینی (جراحی زیبایی بینی) از عمل جراحی رینوپلاستی (Rhinoplasty) که یک عملیات برای تغییر شکل یا اندازه بینی و یا برای مشکلات تنفسی مانند پولیپ، سینوس و ... می باشد استفاده میگردد؛ این عمل توسط متخصصین گوش و حلق و بینی انجام می شود؛ در این روش با برش بسیار کوچکی در ناحیه کولوملا دو سوراخ بینی را از هم جدا میسازند. در این روش میتوان تمام پوست بینی را از قسمت غضروف و استخوان بالاتر کشید و تمام آنچه را که در درون بینی وجود دارد، دید. این تکنیک رینوپلاستی باز یا رینوپلاستی خارجی نامیده میشود.
روش جراحی بسته بینی
روش جراحی بسته بینی از طریق سوراخهای بینی در داخل بینی انجام میشود؛ جراح در زیر پوست و روی برآمدگی بینی سوراخی ایجاد میکند. اصطلاحاً به این روش جراحی سرپایی می گویند.