سینوس‌ها سوراخ‌های کوچک مملو از هوا در پشت گونه‌ها و ناحیه پیشانی می‌باشند و سینوزیت یک وضعیت شایع است که در آن پوشش سینوس‌ها ملتهب می‌شود. این بیماری معمولا توسط عفونت ویروسی ایجاد می‌شود و اغلب در عرض دو یا سه هفته بهبود می‌یابد. در صورت پیشرفت این عارضه، درمان سینوزیت به کمک جراحی می‌تواند در میزان بهبودی موثر باشد.
مخاطی که از طریق سینوس تولید و ترشح می‌شود به واسطه کانال‌های کوچکی به بینی انتقال می‌یابد. در سینوزیت، کانال‌های ذکر شده بسته خواهند شد زیرا پوشش‌های سینوسی دچار التهاب می‌شوند.
علائم و نشانه‌های سینوزیت
به طور معمول سینوزیت با عفونت دستگاه تنفسی فوقانی بدن انسان از جمله بیماری سرماخوردگی بروز خواهد کرد. اگر هنگام سرما خوردگی علائم ذکر شده در زیر را مشاهده کردید، احتمالا سینوزیت دارید.
علائم سینوزیت عبارت‌اند از:
- تخلیه سبز یا زرد از بینی
- بینی مسدود شده و کیپ
- درد اطراف گونه‌ها و پیشانی
- درد ناحیه چشم‌ها
- سردرد سینوسی
- دمای بالای 38 درجه (تب)
- درد دندان
- استشمام بوی بد
- نفس بد (هالیتوز)
- فشار در ناحیه گوش
کودکان مبتلا به سینوزیت ممکن است تحریک‌پذیر باشند، از طریق دهان نفس بکشند و مشکل تغذیه‌ای داشته باشند. همچنین صحبت کردن آن‌ها ممکن است به صورت تو دماغی باشد.
علائم بیماری سینوزیت در بیشتر مواقع طی چندین هفته (سینوزیت حاد) به پایان خواهد رسید، هر چند در برخی مواقع می‌تواند حدودا سه ماه و یا بیشتر از آن (سینوزیت مزمن) به طول بینجامد.
در سینوزیت حاد فرد از طریق بینی نفس می‌كشد. ناحیه اطراف چشمان و صورت ممکن است تورم داشته باشد و فرد دچار درد شدید یا سردرد شود.
در صورت داشتن علائم زیر با پزشک خود تماس بگیرید:
- علائمی که در عرض چند روز بهبود نمی‌یابند یا بدتر می‌شوند
- تب پایدار
- سابقه سینوزیت به صورت پشت سر هم یا مزمن
علت ایجاد سینوزیت
سینوزیت حاد اغلب به دنبال سرماخوردگی درنتیجه عفونت ویروسی ایجاد می‌شود. در برخی موارد نیز ممکن است به دلیل عفونت باکتریایی ایجاد شود.
تشخیص سینوزیت
روش های دیگری که ممکن است برای تشخیص سینوزیت حاد استفاده شوند عبارت‌اند از:
1. آندوسکوپی بینیلوله نازک و انعطاف پذیر (آندوسکوپ) با یک فیبر نوری که از طریق بینی شما وارد می‌شود، این فرصت را ایجاد می‌کند تا پزشک به صورت بصری داخل سینوس‌های شما را بررسی کند.
2. مطالعات تصویربردارییک سی تی اسکن یا MRI امکان نمایش جزئیات سینوس‌ها و ناحیه بینی را ایجاد می‌کند. این روش تشخیصی برای سینوزیت حاد غیرطبیعی توصیه نمی‌شود زیرا ممکن است به تشخیص غیرطبیعی یا مشکوک بودن عوارض کمک کند.
3. کشت میکروب در آزمایشگاهروشهای آزمایشگاهی برای تشخیص سینوزیت حاد ضروری نیستند، با این حال زمانی که بیمار به درمان پاسخ ندهد و بدتر شود، استفاده از این روش‌ها می‌تواند به تشخیص علت بیماری و عفونت باکتریایی کمک کند.
4. تست آلرژیاگر پزشک شما متقاعد شود که آلرژی باعث سینوزیت شده است، یک آزمایش پوستی آلرژیک توصیه می‌شود. این تست بسیار مطمئن است و به شناسایی آلرژن‌های مربوطه کمک خواهد کرد.
روش های درمان سینوزیت
در اغلب موارد سینوزیت حاد، مواردی که از طریق عفونت ویروسی ایجاد می‌شوند، خودشان بهبود پیدا می‌کنند. تکنیک‌های مراقبت در منزل نیز برای تسکین علائم بسیار مفید است. در برخی موارد نیاز به درمان سینوزیت به کمک جراحی احساس خواهد شد.
پزشک شما ممکن است درمان‌هایی برای کمک به کاهش علائم سینوزیت توصیه کند، از جمله:
1. اسپری سالیناسپری بینی چندین بار در روز برای باز شدن بینی اسپری می‌شود. اگر علائم پایدار سینوزیت دارید، ممکن است قطره‌های استروئیدی بینی یا اسپری برای کاهش تورم سینوسی تجویز شود. این قطره‌ها ممکن است برای چندین ماه استفاده شوند. عوارض جانبی احتمالی شامل سوزش بینی، گلودرد و خونریزی بینی است.
2. کورتیکواستروئیدهای بینیکورتیکواستروئیدها که به عنوان استروئیدها شناخته می‌شوند، گروهی از داروها هستند که می‌توانند به پیشگیری، درمان و کاهش التهاب کمک کنند. نمونه هایی از این داروها شامل فلوتیکازون، بودزوناید، ممتازون و بکلومتازون می‌باشد.
3. داروهای ضد دردداروهای ضد درد شامل داروهایی نظیر آسپرین، استامینوفن یا ایبوپروفن است. هنگام مصرف آسپرین توسط کودکان یا نوجوانان احتیاط کنید. افراد در این سن اگر از آبله مرغان یا علائم آنفلوانزا رنج می‌برند، هرگز نباید آسپرین استفاده نمایند زیرا که مصرف آسپرین با سندرم ری که یک وضعیت خطرناک و بالقوه است، ارتباط دارد.
4. آنتیبیوتیکهااگر پزشک تشخیص دهد که سینوس بیمار ممکن است با باکتری آلوده شده باشد، قرص یا کپسول آنتی‌بیوتیک را برای درمان عفونت تجویز خواهد کرد. معمولا این کار برای یک هفته انجام می‌شود و در بعضی مواقع در صورت تشخیص پزشک ممکن است برای مدت طولانی‌تری تجویز شود.
توجه داشته باشید که استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها روش معمول برای درمان سینوزیت حاد نیستند. با این حال، علائم شدید، پیشرفته یا مداوم ممکن است نیاز به آنتی‌بیوتیک داشته باشد. اگر پزشک شما یک آنتی‌بیوتیک را تجویز کند، حتما کل دوره را حتی بعد از اینکه علائم شما بهبود یافت، ادامه دهید زیرا در صورت بی توجهی و یا اهمیت ندادن به این موضوع علائم شما ممکن است دوباره تکرار شود. عوارض جانبی و احتمالی آنتی‌بیوتیک معمولا شامل اسهال و درد شکمی می‌باشد.
5. ایمونوتراپیاگر آلرژی سینوزیت شما را تشدید می‌کند، ایمنوتراپی با کاهش واکنش بدن به آلرژن‌های خاص می‌تواند در درمان علائم شما نقش قابل توجهی داشته باشد.
اگر علائم شما شدید باشد، این اتفاق طبیعی است که در طول 7 تا 10 روز بهبودی پیدا نکنید یا بدتر شوید. پزشک در این صورت روند درمانی بیشتری با قطره های کورتیکواستروییدی یا اسپری‌ها و آنتی‌بیوتیک‌ها توصیه می‌کند.
اگر این درمان‌ها به شما کمک نکند، پزشک ممکن است شما را به یک متخصص گوش، بینی و گلو ارجاع دهد و برای بحث در مورد این که گزینه جراحی مناسب است یا خیر وارد تصمیم‌گیری شود.
درمان سینوزیت به کمک جراحی
اگر علائم بیمار با راه‌های پیشنهادی توسط پزشک تغییر و بهبودی پیدا نکند، از جراحی سینوس آندوسکوپیک (FESS) استفاده خواهد شد. این یک روش برای بهبود تخلیه مخاط از سینوس‌ها است که به عنوان درمان سینوزیت به کمک جراحی شناخته می‌شود.
درمان سینوزیت به کمک جراحی با انجام روند بیهوشی عمومی انجام می‌پذیرد. در این روش، جراح آندوسکوپ را در داخل بینی قرار خواهد داد. این لوله نازک دارای یک لنز در یک طرف خود است که داخل بینی شما را بزرگ‌تر نشان می‌دهد و همچنین فرصتی ایجاد می‌کند تا سینوس‌ها باز شود و ابزار جراحی کوچک وارد آن شود.
هنگامی که حفره‌های درونی سینوس‌ها مسدود و مسیرها بسته شوند، باکتری‌ها می‌توانند درون آن‌ها رشد کرده و موجب ایجاد عفونت شوند.
در درمان سینوزیت به کمک جراحی، جراح هر گونه بافتی مانند پولیپ بینی را که سینوس تحت تأثیر قرار گرفته را مسدود کرده یا به آن لطمه وارد کرده، حذف خواهد کرد. جراح یک بادکنك كوچك را در مسیر سينوس‌ها باد می‌کند تا آن‌ها را وسیع‌تر کند و قبل از اینکه بادش خالی شود آن را برمی‌دارد.
عوارض جانبی بالقوه و خطرات درمان سینوزیت به کمک جراحی عبارتند از: آزردگی آنی و پوسته پوسته شدن داخل بینی، خونریزی و عفونت. اطمینان حاصل کنید که پیش از جراحی با پزشکتان درباره خطرات درمان سینوزیت به کمک جراحی صحبت کنید.
کمک جراحی بینی در درمان سینوزیت
درحالی‌که رینوپلاستی معمولا هیچ تغییری در سینوس‌ها ایجاد نمی‌کند، اما زمان‌هایی هم وجود دارد که می‌تواند به موارد سینوزیت مزمن کمک کند. اگر سینوزیت از یک انسداد ناشی از انحراف سپتوم باشد، رینوپلاستی می تواند راه حل مناسبی باشد و اینجاست که درمان سینوزیت به کمک جراحی حاصل خواهد شد.
سپتوم بینی بین بخشی از بینی است که دو راه هوایی بینی را تقسیم می‌کند. گاهی اوقات سپتوم در مرکز قرار ندارد و مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما گاهی اوقات می تواند تنفس را مختل کرده یا باعث انسداد سینوس شود.
از آنجا که رینوپلاستی می‌تواند یک سپتوم منحرف را تصحیح کند، به رفع عفونت‌های مزمن سینوسی کمک خواهد کرد.
بهتر است در این خصوص با جراح رینوپلاستی خود مشورت کنید. اگر مشکل سینوزیت شما یک سپتوم منحرف و مسدود شده باشد، می‌توانید با استفاده از رینوپلاستی و درمان سینوزیت به کمک جراحی مشکل خود را برطرف کنید. در صورتی که علت مشکل شما جز این باشد، علاوه بر رینوپلاستی به درمان بیشتر نیاز خواهید داشت.