تفاوت انحراف بینی و پولیپ بینی

درحالی‌که تحقیقات تخمین می‌زنند كه تا ۸۰ درصد مردم دارای انحراف بینی هستند، بسیاری از ما در بی‌خبری نسبت به این واقعیت كه یكی از مجاری بینی ما بزرگ‌تر از دیگری است، زندگی می‌كنیم. تیغه بینی دیواره‌ای از جنس غضروف و استخوان است که سوراخ‌های بینی را از هم جدا می‌کند. شرایط مادرزادی در حین رشد جنین یا صدمات ناشی از ورزش‌های تماسی یا تصادفات می‌تواند باعث شود که این تیغه کاملاً صاف بین مجاری بینی قرار نگیرد و انحراف بینی در فرد وجود داشته باشد. برای بسیاری از افراد این مسئله عارضه‌ای در پی ندارد درحالی‌که برخی ممکن است علائمی را تجربه کنند که مطلوب آن‌ها نباشد و این باعث می‌شود برای پیگیری و درمان انحراف بینی از پزشک گوش و حلق و بینی کمک بخواهند. پولیپ بینی بافت نرم و بدون دردی است که به شکل قطره اشک یا انگور در مجرای بینی و سینوس‌ها آویزان است؛ بنابراین انحراف بینی کاملاً با پولیپ بینی فرق دارد. درهرصورت هم پولیپ بینی و هم انحراف بینی می‌توانند عوارض ناخوشایندی به همراه داشته باشند که نیاز به درمان داشته باشد.

مشکلات تنفسی به دلیل انحراف بینی و پولیپ بینی

انحراف تیغه‌ی بینی ممکن است باعث تنگ یا مسدود شدن یک یا هر دو مجرای بینی شود. این موضوع باعث ایجاد مشکلات تنفسی می‌شود. در مورد پولیپ بینی نیز در صورت بزرگ شدن پولیپ‌ها ممکن است مجرای بینی مسود شده و بینی دچار گرفتگی شود؛ بنابراین هم انحراف بینی و هم پولیپ بینی می‌توانند با محدود کردن مجرای تنفس از طریق بینی، در تنفس فرد اختلال ایجاد کنند.

عفونت سینوس‌ها ناشی از انحراف بینی یا پولیپ بینی

سینوس‌ها حفره‌هایی پر از هوا هستند که در مناطق خاصی از صورت قرار دارند. ازآنجایی‌که انحراف بینی یا پولیپ بینی در تخلیه‌ی مخاط از سینوس‌ها به داخل حفره‌ی بینی تداخل ایجاد می‌کند، این موضوع می‌تواند باعث ایجاد یک محیط عالی برای رشد باکتری‌ها باشد و منجر به تکرار دوره‌های عفونت و التهاب در سینوس‌ها شود. سینوزیت در افرادی که انحراف بینی شدید و یا پولیپ بینی دارند، شایع است. از علائم سینوزیت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• گرفتگی بینی
• درد در گونه‌ها و سردرد
• احساس فشار در گوش
• درد در اطراف چشم و دندان‌درد
• وجود مخاط زردرنگ و بدبو در بینی
برای تشخیص قطعی سینوزیت باید به پزشک مراجعه کرده و درمان‌های مربوط به آن را پیگیری کنید. برای درمان سینوزیت ابتدا درمان با مصرف برخی دارو آغاز می‌شود ولی درصورتی‌که بهبودی حاصل نشود درمان بعدی جراحی و تخلیه‌ی مخاط از سینوس‌ها است.

اختلالات خواب مرتبط با انحراف بینی

گرفتگی بینی می‌تواند باعث اختلال در دستگاه تنفس فوقانی و درنتیجه آپنه‌ی خواب یا خروپف شود. انحراف بینی و یا پولیپ بینی هرکدام می‌توانند از علل گرفتگی بینی و انسداد مجرای بینی باشند. برخی مطالعات نشان داده‌اند که اصلاح انحراف بینی می‌تواند به بهبود تنفس غیرطبیعی در هنگام خواب کمک کند و درنتیجه باعث استراحت بهتر در شب می‌شود.

خون‌ریزی مکرر بینی در اثر انحراف بینی

داخل بینی یک غشای مخاطی ظریف که دارای رگ‌های خونی فراوانی است وجود دارد. وقتی‌که انحراف بینی وجود داشته باشد، جریان هوا از طریق بینی دچار اختلال شده و منجر به خشک شدن غشا داخل بینی می‌شود. خشکی مخاط، بینی را در معرض خونریزی مکرر قرار می‌دهد. همین موضوع در مورد پولیپ بینی نیز صدق می‌کند و پولیپی که بزرگ شده باشد باعث انسداد و خشکی مجرای بینی و درنتیجه خون‌ریزی بینی می‌شود.

ارتباط آسم و انحراف بینی

برخی از مطالعات وجود ارتباط بین انحراف بینی و آسم را تأیید می‌کنند. همان‌طور که دیدیم، انحراف بینی می‌تواند مسئول انسداد مجرای بینی و عفونت‌های مکرر سینوسی باشد، این التهاب مزمن و احتقان مجاری تنفسی هم به‌عنوان یک دلیل اصلی و هم محرک آسم عمل می‌کند و مطالعات نشان داده است که افرادی که هم سینوزیت دارند و هم آسم، علائم آسم شدیدتری دارند که کنترل آن دشوارتر است.

التهاب شاخک‌های بینی در اثر انحراف بینی

شاخک‌ها قسمتی از بینی هستند که قبل از رسیدن هوا به ریه‌ها، هوا را تمیز، گرم و مرطوب می‌کنند. شاخک‌های بینی می‌توانند به دلیل آلرژی، عفونت، تغییرات آب‌وهوا، برخی داروها و انحراف بینی ملتهب شوند. وقتی شاخک‌ها به‌صورت مداوم ملتهب می‌شوند بزرگ شده و تنفس را سخت می‌کنند. هنگامی‌که تیغه بینی به یک‌طرف منحرف می‌شود، شاخک‌هایی که ملتهب می‌شوند معمولاً در طرف مقابل قرار دارند. جراحی شاخک‌های بینی (توربینوپلاستی) و اصلاح انحراف بینی (سپتوپلاستی) می‌تواند هر دو مجرای تنفسی بینی را باز کند و به شما امکان می‌دهد راحت‌تر نفس بکشید و همچنین عفونت‌های مزمن سینوسی، آبریزش مداوم بینی، سردرد، خروپف و آپنه خواب را نیز از بین می‌برد.

تشخیص پولیپ و انحراف بینی

در بالا به تعدادی از علائم انحراف بینی و پولیپ بینی اشاره کردیم. درصورتی‌که برخی از این علائم را به‌صورت مداوم دارید بهتر است برای تشخیص و درمان مشکل به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید. پزشک با بررسی علائم و معاینه‌ی بالینی بینی معمولاً مشکل را تشخیص می‌دهد؛ اما گاهی اوقات برای تشخیص دقیق‌تر از عکس‌برداری نیز استفاده می‌شود. پولیپ بینی نیز در معاینه‌ی مجرای بینی توسط پزشک قابل‌مشاهده است اما گاهی پولیپ‌ها در داخل سینوس‌ها ایجاد می‌شوند که در این صورت پزشک برای بررسی آن‌ها از اندوسکوپ استفاده می‌کند.

درمان انحراف بینی و پولیپ بینی

اگر انحراف بینی کم باشد و عوارضی که ایجاد می‌کند خفیف باشد، برای کنترل علائم ناخوشایند می‌توان از برخی داروها استفاده کرد. داروهایی مثل کورتیکواستروئیدها یا آنتی‌هیستامین‌ها که التهاب و انسداد مجرای بینی را کمتر می‌کنند. در موارد حاد که فرد به‌صورت مداوم با عوارض انحراف بینی درگیر است، درمان پیشنهادی پزشکان جراحی است. عمل جراحی برای اصلاح تیغه‌ی بینی سپتوپلاستی نام دارد. سپتوپلاستی می‌تواند همراه با عمل زیبایی بینی انجام شود. سپتوپلاستی اگر به‌تنهایی انجام شود هیچ جای زخم خارجی بر جا نمی‌گذارد.

در مورد پولیپ بینی نیز ابتدا دارو درمانی صورت می‌گیرد و ممکن است اندازه‌ی پولیپ‌ها در اثر استفاده از داروها کاهش پیدا کند و در نتیجه عوارض ناخوشایند آن‌ها نیز از بین برود. درصورتی‌که تعداد و اندازه‌ی پولیپ بینی با استفاده از داروها کاهش نیابد باید برای برداشتن آن‌ها از طریق جراحی اقدام شود. جراحی پولیپ بینی یک جراحی سرپایی است و بدون ایجاد برش از طریق مجرای بینی انجام می‌شود.

نکات مرتبط با تفاوت انحراف بینی و پولیپ بینی