دوران بلوغ یکی از مهمترین دوران زندگی هر فرد به حساب میآید و بین سنین 9 الی 18 سالگی اتفاق میافتد. بینی انسان هم مانند دیگر اعضای بدن در سنین نونهالی بین 7 الی 9.5 سالگی و در نوجوانی بین 11 الی 13 سالگی، رشد میکند. در زمان بلوغ به دلیل تغییراتی که در ترشح هورمونهای رشد ایجاد میشود، تغییراتی در سطح بدن نیز اتفاق میافتد که باعث میشود بینی زنان در سنین 11 الی 13 سالگی و در مردان 13 الی 15 بیشترین دوران رشد را داشته باشد. محققین با بررسی دوران بلوغ در افراد مختلف مشخص کردند که وضعیت متابولیکی و میزان انرژی ذخیره (بافت چربی) در اندامهای بدن نقش مهمی در زمانبندی بلوغ ایفا میکند.
اکثر مردم دنیا با دیدن پدربزرگها و مادربزرگهایشان بر این باور هستند که روند رشد بینی و گوش با گذشت زمان ادامه پیدا میکند و به درستی این مسئله تاکید میکنند، اما در واقع این چنین نیست.
هدف از نگارش این مقاله بررسی چگونگی تغییرات بینی در دوران بلوغ زنان و مردان در سنین نوجوانی تا جوانی و از دوره میانسالی تا کهنسالی میباشد.
شکلگیری بینی هر فرد چگونه است؟
طبق مطالعات جدیدی که در رابطه با تغییرات بینی در دوران بلوغ زنان و مردان در دانشگاه UI انجام شده است، محققین دریافتند که بینی مردان حدوداً 10 درصد بزرگتر از بینی زنان است. دلیل اینکه مردان نسبت به زنان بینی بزرگتری دارند این است که مردان به طور کلی توده عضلانی کمتری دارند و نیازمند اکسیژن بیشتر برای رشد و نگهداری بافت ماهیچهای و عضلانی خود هستند. سن بلوغ زنان و مردان مابین 11 تا 13 سالگی میباشد. مردان در زمان بلوغ رشد عضلانی کمتری نسبت به زنان دارند، در حالی که در این دوره زنان بافت چربی بیشتری تولید میکنند. در تحقیقات پیشین محققان ثابت کردند که در دوران بلوغ، تقریبا 95 درصد وزن بدن مردان از بافت بدون چربی و 85 درصد وزن بدن زنان از بافت چربی تشکیل شده است.
ناتان هولتون استادیار دانشگاه دندانپزشکی UI میگوید تا به حال دقت کردهاید که بینی ما از بینی اجدادمان کوچکتر است؟ اکثر افراد از ظاهر بینی خود ناراضی هستند و میخواهند شکل ظاهری آن را تغییر دهند، این در حالی است که این ظاهر بینی برگرفته از خصوصیات ژنتیکی اجداد آنها و بهترین فرم در صورت سالم بودن بینی برای زنده ماندن و حفظ بقای آنها در محیط زیست است. کارشناسان به تازگی دریافتهاند مجموعهای از ژنها در ایجاد بینی با اشکال متمایز اثرگذار است. ژنهای به ارث رسیده از اجداد ما نقشی باور نکردنی در تغییر شکل بینی و ایجاد ظاهر مطلوب دارد و افراد با دقت در شجرهنامه خانوادگی خود میتوانند ظاهر بینی فرزندانشان را پیشبینی کنند. محققان معتقدند اجداد ما نسبت به انسانهای مدرن دارای توده عضلانی بیشتری بودند و میزان اکسیژن بیشتری نیاز داشتند؛ در نتیجه از بینی نسبتاً بزرگتری نسبت به نسل امروزی برخوردار بودهاند.
هولتون و تیم او به بررسی اندازه داخلی و خارجی بینی 38 فرد از نژاد اروپایی در فواصل منظم بین سنین 3 تا اواسط دهه 20 سالگی پرداختند. مطالعه آنها نشان داد که پسران و دختران در حدود 11 سالگی (سن بلوغ) اندازه بینی مشابهی دارند، اما بعد از آن تفاوت اندازه بینیشان بیشتر مشخص خواهد شد. هولتون در نظر داشت که این نتیجه احتمالا برای سایر نژادها نیز درست باشد، زیرا تفاوت فیزیکی مردان و زنان در فرهنگها و نژادهای مختلف تقریباً یکسان است.
هولتون بر این باور بود که بینی فقط دکوراسیون مرکزی چهره نیست، بلکه یک پیشروی باارزش از ریههای ماست و قابلیت این را دارد که به عنوان عضوی مستقل از جمجمه در صورت تلقی شود.
بینی فقط دکوراسیون مرکزی چهره نیست، بلکه یک پیشروی باارزش از ریههای ماست و قابلیت این را دارد که به عنوان عضوی مستقل از جمجمه در صورت تلقی شود.
تغییرات بینی با افزایش سن
پوست به مرور زمان کلاژن و الاستین خود را از دست میدهد که این موضوع باعث میشود قابلیت کشسانی پوست از بین برود و به مرور زمان افتادگی پیدا کند. شاید جالب باشد که بدانید دلیل این افتادگی جاذبه زمین است. جاذبه باعث میشود که نوک بینی به سمت پایین متمایل شود، پلکها دچار افتادگی شوند، گوشها کش بیایند و آروارهها و سینهها حالت متفاوتی به خود گیرند. جاذبه در طول زمان حتی میتواند سبب ضعیف شدن دیواره رگها، کشیدگی، تورم و بنفش شدن آنها به خصوص در ناحیه ساق پا شود و در نهایت باعث شود بیماری واریس بروز پیدا کند.
محققان بر این باورند که ما انسانها برای تطابق و غلبه بر جاذبه خلق شدهایم؛ به همین منظور در بدن انسان گیرندههای مکانیکی در ماهیچهها، تاندونها، مفصلها و قسمتهای مختلف گوش داخلی تعبیه شده است تا بتواند جهت گیری درستی داشته باشد، تعادل خود را حفظ کند و در محیط پیرامونش چابک و فعال عمل کند. در همین راستا، فشار بدن انسان به شکلی تعبیه شده است که مایعات و پلاسمای خون علارغم جاذبه محیط بتواند به درستی در بدن توزیع شود. آناتومی و فیزیولوژی بدن انسان برای این سیاره ساخته شده تا بتواند پروتئین و کربوهیدرات را هضم کند و ویتامین دی را از خورشید جذب کرده و بسوزاند.
در پایان میتوان گفت نیروی جاذبه که در طول تکامل، بدن ما را به این صورت شکل داده، در پایان عمر سبب بدشکل شدن آن میشود و در این میان بینی نیز شکل خود را از دست خواهد داد.
نکات مرتبط با تغییرات بینی در بلوغ زنان و مردان
انواع قالب بینی
قالب Transverse: به عنوان یک راهنما برای بررسی صحت محل اسکلت بینی طراحی شده است.
قالب Axial: برای چک کردن قوس (پل) بینی، نوک بینی، زاویه ی نوک و کلوملا مورد استفاده قرار میگیرد.
قالب Basal: برای چک کردن نهایی آلار مورد استفاده قرار می گیرد.
قالب final: بررسی شکل کلی بینی استفاده می شود.
جراحی بینی به کمک قالب بینی نه تنها دقت عمل جراحی و میزان رضایت بیمار را افزایش می دهد، بلکه موجب صرفه جویی در زمان و کاهش عوارض و خطاهای این جراحی نیز خواهد شد.
انواع روش عمل بینی
1. روش جراحی باز بینی
2. روش جراحی بسته بینی
روش جراحی باز بینی
در این روش برای تغییر شکل ظاهری بینی (جراحی زیبایی بینی) از عمل جراحی رینوپلاستی (Rhinoplasty) که یک عملیات برای تغییر شکل یا اندازه بینی و یا برای مشکلات تنفسی مانند پولیپ، سینوس و ... می باشد استفاده میگردد؛ این عمل توسط متخصصین گوش و حلق و بینی انجام می شود؛ در این روش با برش بسیار کوچکی در ناحیه کولوملا دو سوراخ بینی را از هم جدا میسازند. در این روش میتوان تمام پوست بینی را از قسمت غضروف و استخوان بالاتر کشید و تمام آنچه را که در درون بینی وجود دارد، دید. این تکنیک رینوپلاستی باز یا رینوپلاستی خارجی نامیده میشود.
روش جراحی بسته بینی
روش جراحی بسته بینی از طریق سوراخهای بینی در داخل بینی انجام میشود؛ جراح در زیر پوست و روی برآمدگی بینی سوراخی ایجاد میکند. اصطلاحاً به این روش جراحی سرپایی می گویند.
کدام متد جراحی بینی بهتر است
این که کدام روش بهتر است کاملا بستگی به شرایط بیمار و مهارت پزشک دارد و اساسا بهتر است به جای اینکه بپرسیم کدام روش بهتر است بپرسیم کدام روش مناسبتر است. بعضی پزشکها در روش رینوپلاستی بسته تبحر بیشتری دارند تا روش باز و بعضی دیگر بلعکس. از طرفی ممکن است شرایط بینی شما به گونهای باشد که یک روش برای شما مناسبتر از روش دیگر باشد، اما به هر حال دست بیمار برای انتخاب روش باز است و مطلوب بودن جراحی زیبایی شما بیش از هر چیزی به تبحر و تسلط جراح در آن روش جراحی بستگی دارد. میتوان گفت که هم در میان جراحان و هم مراجعین روش باز بیشتر مورد استقبال قرار گرفته است و استفاده از این روش رو به گسترش است.