شکستگی بینی به هر گونه ترک یا شکستگی در ناحیه استخوان بینی اطلاق می‌شود. قسمت جلوی بینی به منظور انعطاف پذیری بیشتر از بافت غضروفی تشکیل شده است. غضروف در عین داشتن استحکام نسبت به استخوان نرم‌تر است، اما با این حال با توجه به مطالعات انجام شده تقریبا نیمی از شکستگی‌های صورت مربوط به شکستگی بینی است.
شکستگی استخوان بینی معمولا به دلیل وارد شدن ضربه بر اثر تصادف، افتادن و یا آسیب در حین ورزش ایجاد می‌شود. در کودکان بیشتر شکستگی‌های بینی به دلیل افتادن است.
با توجه به اهمیت اقدامات بعد از شکستگی بینی، در این مقاله در خصوص شکستگی بینی و موارد مرتبط با آن صحبت شده است.
علائم شکستگی بینی
گاهی اوقات افراد به دلیل ضربه‌ای که در گذشته به بینی آن‌ها وارد شده، تصور می‌کنند که ممکن است بینی آن‌ها شکسته باشد. این افراد باید توجه کنند که شکستگی بینی دارای یکسری علائم آشکار است که از جمله آن می‌توان به کبودی، تورم و خونریزی بینی اشاره کرد. سایر علائم شکستگی بینی شامل موارد زیر است:
• تغییر شکل و یا کج شدن بینی
• حساسیت به لمس
• تورم صورت
• کبودی زیر چشم
• خون دماغ شدن
• درد در ناحیه بینی
• مشکلات تنفسی
زمان مراجعه به دکتر
در بعضی موارد ضربه وارد شده به بینی شدید نیست و بعد از گذشت چند روز علائم مربوطه برطرف خواهد شد. در این موارد استفاده از کمپرس یخ در کاهش تورم و کبودی می‌تواند موثر باشد، اما مواظب باشید که از آن به صورت مستقیم روی بینی استفاده نکنید و همچنین بین زمان‌های استفاده اندکی فاصله بیندازید. به منظور کاهش درد می‌توانید همچنین از داروهای مسکن استفاده کنید و برای کاهش گرفتگی بینی داروهای ضد احتقان بدون نسخه گزینه مناسبی است. در هنگام خوابیدن نیز اندکی سر خود را بالاتر از بدنتان قرار دهید تا ورم بینی شما کمتر شود.
اما در بعضی موارد ضربه وارد شده به بینی شدید است و نیاز به پیگیری بیشتر دارد. در صورت بروز علائم زیر بهتر است که به پزشک مراجعه کنید:
• تغییر شکل بینی
• تب
• خون دماغ شدن مکرر
• از بین نرفتن احساس درد در ناحیه بینی
• مشکلات تنفسی
در صورت بروز علائم زیر سریعا به بخش اورژانس بیمارستان مراجعه کنید:
• بند نیامدن خونریزی بینی
• تخلیه مایعات شفاف از بینی
• پاره شدن پوست بینی یا صورت
• از دست دادن هوشیاری
• سردردهای شدید
• حالت تهوع
• کاهش یا تغییر در بینایی
• درد گردن
• بی حس شدن اعضای بدن
تشخیص شکستگی بینی
تشخیص شکستگی بینی معمولا به راحتی انجام می‌شود. به این منظور پزشک سر، گردن و بینی فرد را معاینه می‌کند. برای معاینه بینی از ابزاری خاص استفاده می‌شود و داخل و خارج بینی به دقت بررسی می‌شود. گاهی ممکن است که برای تشخیص دقیق عکس برداری نیز توصیه شود. در موارد شکستگی شدید، گاها سی تی اسکن سر و صورت نیز درخواست می‌گردد.
درمان شکستگی بینی
به منظور درمان شکستگی‌های خفیف که در آن استخوان بینی جابه‌جا نشده باشد، پزشک معمولا کمپرس سرد و داروهای مسکن و ضد احتقان بینی تجویز می‌کند.
اما در مواردی که شکستگی قابل توجه است، باید استخوان بینی جا انداخته شود که برای این کار از داروهای مسکن و بی حسی موضعی استفاده می‌شود. لازم به ذکر است که در بعضی موارد استخوان بینی به راحتی جا انداخته نمی‌شود و پزشک اورژانس قادر به انجام آن نیست. در این موارد لازم است که به پزشک گوش و حلق و بینی مراجعه شود. توصیه می‌شود که بعد از 3 الی 5 روز به پزشک مراجعه شود چراکه در صورت عدم مراجعه ممکن است استخوان بینی به همان شکل دفرم شده جوش بخورد.
در صورت بند نیامدن خونریزی، پزشک ممکن است درون سوراخ‌های بینی گاز استریل قرار دهد تا خون ریزی متوقف شود. در این مدت داروهای مسکن و آنتی‌بیوتیک نیز تجویز می‌شود.
اصلاح شکستگی بینی با جراحی
در صورتی که بر اثر ضربه و شکستگی بافت‌های بینی آسیب جدی ببیند ممکن است برای اصلاح آن نیاز به جراحی شکستگی بینی باشد. در بعضی موارد جراحی در مطب و با بی حسی موضعی انجام می‌شود. اما در مواردی که آسیب شدیدتر باشد، جراحی شکستگی بینی در اتاق عمل و با بیهوشی وریدی صورت می‌گیرد.
در صورتی که ضربه وارد شده به بینی موجب انحراف تیغه بینی شود و بر اثر آن مشکلات تنفسی از قبیل گرفتگی بینی و اختلال در تنفس ایجاد شود، عمل سپتوپلاستی توصیه می‌شود.
امروزه با استفاده از تکنیک‌های جدید افراد می‌توانند قبل از جراحی بینی، طراحی چهره بعد از عمل خود را به صورت سه بعدی مشاهده نمایند. همچنین، جراحی زیبایی بینی با قالب کنترلی جراح را ملزم می‌کند که طراحی نهایی بینی را پیاده سازی کند.
نکات مرتبط با جراحی شکستگی بینی
انحراف بینی
تیغه بینی، در حالت طبیعی حفره بینی را به دو راه مساوی تقسیم می‌کند. تقسیم فضای حفره بینی به این دلیل است که در صورت یکی بودن آن گردش هوای ایجاد شده ممکن است مانع از تنفس بهینه شود. همچنین دو قسمت بودن راه تنفسی از انتقال عفونت از یک سمت به سمت دیگر جلوگیری می‌کند.
زمانی که انحراف بینی ایجاد می‌شود، تیغه بینی منحرف شده و راه تنفسی در یک سمت بسته‌تر از سمت دیگر می‌شود که این موضوع در عملکرد بینی اختلال ایجاد کرده و سبب بروز مشکلات مربوطه می‌شود.
جراحی مجازی بینی
جدیدترین روش جراحی زیبایی بینی که با بهره مندی از تکنولوژی اسکن و شبیه سازی سه بعدی انجام می‌شود، توانسته است گامی بزرگ در راستای افزایش رضایت متقاضیان جراحی بینی از نتیجه جراحی، بردارد. جراحی مجازی بینی، تا حد بسیار زیادی به متقاضی که قصد عمل بینی دارد، کمک می‌کند تا نتیجه جراحی بینی خود را پیش از انجام جراحی ببینید. طبیعی است که بیشترین استرس برای متقاضیان جراحی بینی، مربوط به نتیجه جراحی است، زیرا متقاضی جز تصور ذهنی، هیچ تصویر دقیقی از چهره بعد از جراحی خود ندارد.
ولی در دنیای امروز که روز به روز در حال پیشرفت است، متقاضی جراحی زیبایی می‌تواند با توجه به اسکن سه بعدی و طراحی سه بعدی صورت و بینی خود، از زوایای مختلف، نتیجه عمل خود را به صورت مجازی و سه بعدی مشاهده کند و نظرات خود را ترسیم شده به جراح خود اعلام کند و در خصوص هر نقطه از بینی خود، نتیجه حاصله از عمل بینی را به صورت مجازی مشاهده کند. به طور مثال متقاضی می تواند قوس بینی خود را تغییر دهد تا حدی که مشاهده کند کدام حالت، موجب می‌شود اجزای بینی و چهره با یکدیگر تناسب بیشتری داشته باشند. در ادامه با مراحل جدیدترین روش جراحی بینی که در آن متقاضی جراحی، می تواند پیش از جراحی، چهره خود را مشاهده کند و با ابزار دقیق مهندسی به آن فرم طراحی شده برسد، آشنا خواهید شد.
انواع روش عمل بینی
1. روش جراحی باز بینی
2. روش جراحی بسته بینی
روش جراحی باز بینی
در این روش برای تغییر شکل ظاهری بینی (جراحی زیبایی بینی) از عمل جراحی رینوپلاستی (Rhinoplasty) که یک عملیات برای تغییر شکل یا اندازه بینی و یا برای مشکلات تنفسی مانند پولیپ، سینوس و ... می باشد استفاده می‌گردد؛ این عمل توسط متخصصین گوش و حلق و بینی انجام می شود؛ در این روش با برش بسیار کوچکی در ناحیه کولوملا دو سوراخ بینی را از هم جدا می‌سازند. در این روش می‌توان تمام پوست بینی را از قسمت غضروف و استخوان بالاتر کشید و تمام آنچه را که در درون بینی وجود دارد، دید. این تکنیک رینوپلاستی باز یا رینوپلاستی خارجی نامیده می‌شود.
روش جراحی بسته بینی
روش جراحی بسته بینی از طریق سوراخ‌های بینی در داخل بینی انجام می‌شود؛ جراح در زیر پوست و روی برآمدگی بینی سوراخی ایجاد می‌کند. اصطلاحاً به این روش جراحی سرپایی می گویند.
کدام متد جراحی بینی بهتر است
این که کدام روش بهتر است کاملا بستگی به شرایط بیمار و مهارت پزشک دارد و اساسا بهتر است به جای اینکه بپرسیم کدام روش بهتر است بپرسیم کدام روش مناسب‌تر است. بعضی پزشک‌ها در روش رینوپلاستی بسته تبحر بیشتری دارند تا روش باز و بعضی دیگر بلعکس. از طرفی ممکن است شرایط بینی شما به گونه‌ای باشد که یک روش برای شما مناسب‌تر از روش دیگر باشد، اما به هر حال دست بیمار برای انتخاب روش باز است و مطلوب بودن جراحی زیبایی شما بیش از هر چیزی به تبحر و تسلط جراح در آن روش جراحی بستگی دارد. می‌توان گفت که هم در میان جراحان و هم مراجعین روش باز بیشتر مورد استقبال قرار گرفته است و استفاده از این روش رو به گسترش است.