دو حفره بینی توسط یک تیغه به نام سپتوم جدا می‌شوند. تیغه بینی از استخوان و غضروف ساخته‌شده است و به جریان هوا در مجاری بینی کمک می‌کند. سپتوم یا تیغه بینی می‌تواند آسیب ببیند و این آسیب منجر به عوارضی شود. یک نوع آسیب به تیغه بینی وقتی است که سوراخی در آن ایجاد شود. لایه مخاطی که روی تیغه‌ی بینی را پوشانده است دارای عروقی است که بافت غضروف را تغذیه می‌کنند. چنانچه طی اتفاقی این بافت آسیب ببیند و تغذیه‌ی غضروف مختل شود، سلول‌های آن می‌میرند و به همین علت در تیغه‌ی بینی سوراخ ایجاد می‌شود. این مشکل می‌تواند علائمی ایجاد کند که از خفیف تا شدید متفاوت است. اغلب، علائم به وجود آمده به اندازه‌ی سوراخ ایجاد شده در تیغه‌ی بینی بستگی دارد.
علائم سوراخ شدن تیغه‌ی بینی
علائم تیغه سوراخ‌دار از فردی به فرد دیگر متفاوت است. غالباً، علائم به اندازه سوراخ در تیغه‌ی بینی بستگی دارد. یک پزشک می‌تواند با معاینه بالینی اندازه سوراخ ایجاد شده در سپتوم را تعیین کند. اندازه سوراخ تیغه‌ی بینی را می‌توان به‌صورت زیر دسته‌بندی کرد:
• کوچک (کوچک‌تر از یک سانتی‌متر)
• متوسط (بین یک تا دو سانتی‌متر)
• بزرگ (بزرگ‌تر از دو سانتی‌متر)
در بسیاری از موارد ممکن است فرد هیچ‌گونه علائمی نداشته باشد و هرگز متوجه سوراخ شدن تیغه‌ی بینی خود نشود. به طور کلی شدت علائم بسیار متفاوت است و ممکن از فرد علائم زیر را تجربه کند:
• خس‌خس کردن بینی و صدای سوت هنگام تنفس
• پوسته پوسته شدن داخل بینی
• احساس خارش در بینی
• احساس انسداد و گرفتگی بینی
• خون‌دماغ شدن
• آبریزش بینی
• درد بینی و سردرد
• احساس بوی بد در بینی
علل سوراخ شدن تیغه‌ی بینی
سوراخ شدن تیغه‌ی بینی به دلایل مختلفی ممکن است رخ دهد. برخی از این دلایل شامل:
• جراحی ناموفق بینی
• ضربه و آسیب، مانند شکستگی بینی
• استفاده‌ی بیش از حد از اسپری‌های استروئیدی، فنیل افرین و اکسی متازولین داخل بینی
• مصرف کوکائین از طریق بینی
• انواع خاصی از شیمی درمانی
• برخی اختلالات خود ایمنی
• برخی عفونت‌های اساسی
اگر با مواد شیمیایی خاصی مانند فولمینات جیوه، آرسنیک، سیمان و مواردی که در آبکاری کروم استفاده می‌شود، کار کنید ممکن است در معرض خطر افزایش سوراخ شدن تیغه‌ی بینی باشید.
با رعایت کردن مواردی مانند استفاده از دستگاه بخور و رطوبت ساز در خانه، استفاده از اسپری سالین (نمکی) برای شستشوی بینی، اجتناب از دست‌کاری بینی و اجتناب از مصرف کوکائین می‌توانید احتمال ایجاد سوراخ در تیغه‌ی بینی را کاهش دهید.
مراجعه به پزشک برای تشخیص سوراخ شدن تیغه‌ی بینی
ممکن است هیچ علائمی مبنی بر سوراخ شدن تیغه‌ی بینی نداشته باشید و یا به دلیل اینکه سوراخ تیغه‌ی بینی قابل دیده شدن نیست در بررسی و درمان آن سهل‌انگاری کنید، اما اگر مشکوک به سوراخ شدن تیغه‌ی بینی بودید یا علائمی مربوط به وجود مشکل در بینی یا تنفس دارید، باید به پزشک مراجعه کنید. مراجعه به پزشک برای تشخیص سوراخ شدن تیغه‌ی بینی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• سؤالاتی در مورد سوابق سلامتی شما (ازجمله جراحی‌های گذشته و داروهایی که مصرف می‌کنید) و عاداتی که دارید (مصرف مواد مخدر)
• معاینه‌ی خارج بینی
• معاینه‌ی داخل بینی توسط آندوسکوپی یا لمس تیغه‌ی بینی
• نمونه برداری از داخل بینی
• تست‌های آزمایشگاهی
درمان تیغه‌ی بینی سوراخ شده
تشخیص تیغه سوراخ‌دار منجر به یک برنامه درمانی می‌شود که توسط پزشک انجام خواهد شد. پزشک با هدف درمان علت اصلی (در صورت یافتن)، کاهش علائم ناشی از تیغه سوراخ بینی و بستن سوراخ ایجاد شده در سپتوم، برنامه‌ی درمانی شما را پیش می‌برد. برای کاهش علائم تیغه‌ی سوراخ شده‌ی بینی چند راهکار ساده وجود دارد:
• رعایت بهداشت
• مرطوب کردن داخل بینی با اسپری سالین (نمکی)
• استفاده از دستگاه بخور برای مرطوب نگه داشتن هوا
• استفاده از پماد آنتی‌بیوتیک برای داخل بینی
روش غیر جراحی دیگر استفاده از پروتز برای بستن سوراخ بینی است. به این نوع پروتزها پروتز دکمه‌ای می‌گویند. پزشک با قرار دادن این پروتز در سوراخ تیغه‌ی بینی آن را مسدود می‌کند و به این صورت علائم سوراخ بودن سپتوم از بین می‌رود. ممکن است لازم باشد برای ترمیم تیغه بینی و از بین بردن سوراخ جراحی انجام شود. برای این نوع جراحی بهتر است یک پزشک مجرب انتخاب کنید. جراحی ترمیم سوراخ تیغه‌ی بینی نیاز به بیهوشی دارد و جراح برای ترمیم سپتوم ممکن است از بافت خود بینی و یا از غضروف برداشت شده از گوش یا دنده‌ی خود فرد استفاده کند. پس از پایان جراحی یک اسپلینت درون بینی شما قرار داده می‌شود تا روند بهبودی به خوبی طی شود.
انحراف تیغه‌ی بینی و سوراخ تیغه‌ی بینی
اگر تیغه‌ی بینی در مرکز قرار نداشته باشد و بیش از حد به سمت راست یا چپ متمایل باشد در این حالت فرد دچار انحراف تیغه‌ی بینی است که با سوراخ شدن سپتوم متفاوت است. انحراف تیغه‌ی بینی ممکن است باعث مسدود شدن راه‌های هوایی، خروپف و آپنه خواب شود. برخی علائم انحراف بینی و سوراخ شدن سپتوم مثل خون‌دماغ شدن، درد بینی یا سردرد مشترک هستند و برای تشخیص باید حتماً به پزشک مراجعه کنید. مراجعه به پزشک به تشخیص وضعیت بینی کمک می‌کند. اصلاح انحراف بینی بسیار ساده‌تر از ترمیم سوراخ تیغه‌ی بینی است.
درمان انحراف بینی
انحراف بینی ممکن است فقط ظاهری باشد و تیغه‌ی بینی دچار انحراف نباشد. در صورتی که انحراف تیغه‌ی داخلی بینی وجود داشته باشد از طریق سپتوپلاستی قابل اصلاح است. سپتوپلاستی تأثیری بر ظاهر بینی ندارد و تنها انحراف داخلی بینی را درمان می‌کند. اگر متقاضی بخواهد علاوه بر انحراف داخلی تیغه‌ی بینی، جراحی زیبایی نیز داشته باشد در این صورت سپتورینوپلاستی برای او انجام می‌شود که جراحی هم‌زمان زیبایی و انحراف بینی است.
در سپتوپلاستی جراح در یک طرف بینی برشی ایجاد می‌کند تا به تیغه‌ی بینی دسترسی پیدا کند. سپس لایه مخاطی را از روی سپتوم بلند کرده و تیغه‌ی استخوانی بینی را در مسیر درست قرار می‌دهد و استخوان و غضروف اضافه را برش می‌دهد. انجام دادن هم‌زمان جراحی زیبایی بینی و اصلاح انحراف بینی باعث صرفه‌جویی در وقت و هزینه می‌شود.
به صورت کلی برای انجام هرگونه جراحی بهتر است با تحقیق کامل و اطلاعات درست یک جراح ماهر و یک تیم متخصص انتخاب کنید. با یک انتخاب درست می‌توانید جراحی زیبایی و یا ترمیمی خوبی را تجربه کنید و با رضایت از نتیجه حس بهتری را تجربه کنید.
نکات مرتبط با سوراخ شدن تیغه‌ی بینی
پولیپ بینی
پولیپ بینی (Nasal Polyp) یک توده نرم و خاکستری رنگ شبیه خوشه انگور و یا قطره اشک می‌باشد که ممکن است در سینوس‌ها و یا حفره بینی ایجاد شود. این توده غیر سرطانی بوده و لمس آن دردناک نیست. بعضی پولیپ‌ها کوچک هستند و فرد متوجه وجود آن‌ها نمی‌شود، اما بعضی دیگر بزرگ بوده و علائمی را به وجود می‌آورد که سبب بروز مشکلاتی برای فرد درگیر می‌شود. عارضه پولیپ ممکن است در هر سن و جنسی ایجاد شود، اما احتمال بروز آن در افراد بالای 40 سال و خانم‌ها بیشتر است. پولیپ بینی معمولا پایه‌دار است و در هر دو طرف بینی ایجاد می‌شود اما ممکن است که تنها در یک سمت بینی نیز به وجود آید.
علت ایجاد سینوزیت
مخاطی که از طریق سینوس تولید و ترشح می‌شود به واسطه کانال‌های کوچکی به بینی انتقال می‌یابد. در سینوزیت، کانال‌های ذکر شده بسته خواهند شد زیرا پوشش‌های سینوسی دچار التهاب می‌شوند. سینوزیت حاد اغلب در نتیجه سرماخوردگی ایجاد می‌شود و یک عفونت ویروسی است. در موارد نادری عفونت باکتریایی ممکن است این بیماری را ایجاد کند.
انحراف بینی
تیغه بینی، در حالت طبیعی حفره بینی را به دو راه مساوی تقسیم می‌کند. تقسیم فضای حفره بینی به این دلیل است که در صورت یکی بودن آن گردش هوای ایجاد شده ممکن است مانع از تنفس بهینه شود. همچنین دو قسمت بودن راه تنفسی از انتقال عفونت از یک سمت به سمت دیگر جلوگیری می‌کند.
زمانی که انحراف بینی ایجاد می‌شود، تیغه بینی منحرف شده و راه تنفسی در یک سمت بسته‌تر از سمت دیگر می‌شود که این موضوع در عملکرد بینی اختلال ایجاد کرده و سبب بروز مشکلات مربوطه می‌شود.