عمل جراحی بینی نیز مانند هر عمل دیگری ممکن است با عوارضی همراه باشد که البته به نسبت سایر عمل‌های جراحی بسیار کمتر است. بعضی از این عوارض عمومی بوده و برای همه افراد به طور معمول بعد از عمل بینی ایجاد می‌شود، اما بعضی دیگر فقط در شرایط خاص ممکن است بروز پیدا کند. همچنین بسیاری از مشکلات و نارضایتی‌های بعد از جراحی بینی مربوط به مشکلات ظاهری و عدم رضایت بیمار از تغییرات ایجاد شده است.
در صورتی که جراح با آناتومی بینی آشنایی کافی داشته و در زمینه عمل بینی از تجربه کافی برخوردار باشد، احتمال بروز عارضه خاص بعد از عمل به حداقل می‌رسد. همچنین به این منظور بیمار باید سابقه پزشکی خود را در جلسه مشاوره در اختیار پزشک قرار دهد چرا که بسیاری از عوارض خاص در بیمارانی ایجاد می‌شود که دارای بیماری‌های زمینه‌ای هستند. علاوه بر آن، در جلسه مشاوره قبل از عمل بینی، بیمار باید تمام خواسته‌ها و نیازهای خود را به پزشک انتقال دهد و پزشک نیز شفاف سازی‌های لازم را انجام داده تا بعد از عمل بیمار دچار نارضایتی از ظاهر بینی خود نشود.
هدف از نگارش این مقاله آشنایی با عوارض عمومی و عوارض خاص عمل بینی است و همچنین در خصوص مشکلات ظاهری بعد از جراحی توضیحاتی ارائه شده است.
عوارض عمومی عمل جراحی بینی
عوارض عمومی معمولا در همه افراد بعد از عمل بینی ایجاد می‌شود اما شدت آن‌ها بسته به مهارت جراح، شرایط فرد و میزان رعایت دستورالعمل‌های پزشک توسط بیمار، می‌تواند متفاوت باشد.
درد
بعد از جراحی بینی با توجه به این که بافت غضروفی و استخوانی بینی اصلاح می‌شود، بیمار ممکن است احساس درد داشته باشد که بسیار خفیف است و با داروهای مسکن ضعیف که نیاز به نسخه نیز ندارند، برطرف می‌شود.
ورم
معمولا در روزهای اول بعد از جراحی اطراف چشم و بینی متورم می‌شود که شدت آن در افراد مختلف متفاوت است. این ورم بعد از 2 هفته به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد. البته لازم به ذکر است که استفاده از کمپرس آب سرد در تسریع روند بهبودی می‌تواند بسیار موثر باشد.
کبودی
کبودی اطراف چشم بعد از جراحی غالبا دیده می‌شود که طبیعی است و جای نگرانی ندارد. رژیم غذایی مناسب و مصرف آب میوه‌های طبیعی در کاهش آن نقش موثری دارد. کبودی بعد از عمل معمولا بعد از چند روز برطرف خواهد شد.
ترشحات خونی
معمولا در چند روز اول بعد از جراحی ممکن است ترشحات خونی و خونریزی اندکی از ناحیه بینی داشته باشید که جای نگرانی ندارد، اما در صورتی که خونریزی شدید شود، به پزشک خود اطلاع دهید.
گرفتگی بینی
ممکن است بعد از عمل بیمار احساس گرفتگی در بینی خود داشته باشد که نباید برای برطرف شدن آن تلاش کند، چراکه ممکن است به بینی خود آسیب وارد کند. شست و شو بینی و استفاده از سرم در برطرف شدن این احساس می‌تواند کمک کننده باشد.
مشکلات تنفسی
در گذشته به دلیل حذف بافت‌های بینی و آسیب‌های مخاطی، ایجاد مشکلات تنفسی در بیماران بعد از عمل شایع بود. اما امروزه با استفاده از تکنیک‌های جدید و اصلاح و تقویت بافت‌ها به جای حذف، بروز این گونه مشکلات به حداقل رسیده است.
عوارض خاص عمل جراحی بینی
عوارض خاص عمل بینی در شرایط نادر و اغلب در افرادی که بیماری زمینه‌ای دارند بروز می‌کند و شامل موارد زیر است:
سینوزیت
این عارضه در نتیجه التهاب سینوس‌ها ایجاد می‌شود که سبب تغییر صدا، افزایش ترشح مخاط و کاهش حس بویایی به میزان اندک می‌شود.
خونریزی
این عارضه معمولا در اشخاصی ایجاد می‌شود که دچار مشکلات انعقادی هستند و داروهای خاصی مصرف می‌کنند.
عفونت
در صورتی که بیمار پس از جراحی بینی، داروهای تجویز شده را به درستی مصرف نکند، ممکن است دچار عفونت شود و در صورتی که عفونت با شست و شو و مصرف دارو برطرف نشود، سبب ایجاد چسبندگی در بینی خواهد شد.
واکنش به بیهوشی
در صورتی که بیمار دچار بیماری زمینه‌ای خاص باشد یا قبل از جراحی مصرف دخانیات را قطع نکند و یا از مواد بیهوشی مرغوب برای بیهوشی استفاده نشود، فرد ممکن است دچار عوارض زیر شود:
- حالت تهوع
- واکنش آلرژیک
- افزایش فشار و ضربان قلب
مشکلات ظاهری
در بسیاری از موارد نارضایتی بیمار از شکل ظاهری بینی خود به این دلیل است که توقع و خواسته او برآورده نشده است و در جلسه مشاوره پزشک نتوانسته خواسته بیمار را متوجه شود. در بعضی موارد نیز پزشک در جلسه مشاوره خواسته بیمار را متوجه می‌شود، اما در حین جراحی بینی فراموش می‌کند. تیم طراح طب با ارائه خدمات اسکن سه بعدی و قالب‌های کنترلی تا حد بسیاری توانسته مشکلات از این قبیل را برطرف نماید.
اما بعضی از مشکلات ظاهری که در موارد اندکی بروز می‌کند مربوط به سلیقه‌های مختلف نیست. این مشکلات شامل موارد زیر است:
- ورم طولانی مدت بینی
- صاف نبودن پوست روی بینی
- انحراف و کج بودن بینی
- افتادگی نوک بینی
- عدم تساوی و تقارن سوراخ‌های بینی
آیا جراحی بینی سبب کاهش حس بویایی می‌شود؟
عمل بینی خارج از محدوده اعصاب و حس بویایی انجام می‌شود و تاثیری بر حس بویایی به صورت مستقیم نخواهد داشت، اما تورم ناشی از جراحی مانع از رسیدن مولکول‌ها به پایانه اعصاب می‌شود و در نتیجه حس بویایی به صورت موقت ممکن است کاهش پیدا کند.
آیا بعد از عمل بینی جای برش پوست باقی می‌ماند؟
در روش رینوپلاستی بسته جراحی از درون سوراخ‌های بینی انجام می‌شود و برشی بر سطح پوست بینی ایجاد نخواهد شد. در روش رینوپلاستی باز نیز برش ایجاد شده بر پوست ناحیه جدا کننده سوراخ‌های بینی ایجاد می‌شود که بسیار ظریف است و بعد از عمل بینی قابل مشاهده نخواهد بود.
آیا عمل بینی موجب تغییر صدا می‌شود؟
در گذشته به منظور جراحی بینی بیشتر از تکنیک‌هایی استفاده می‌شد که مبنی بر حذف بافت‌های بینی و کوچک شدن بینی بود. به همین دلیل بر اثر کوچک شدن بینی و تنگ شدن حفره تنفسی ممکن بود که تغییر صدا ایجاد شود و حالت تو دماغی پیدا کند. امروزه با استفاده از تکنیک‌های جدید که بیشتر به اصلاح و تقویت بافت‌های بینی می‌پردازد، دیگر این مشکل وجود ندارد.
نکات مرتبط با عوارض عمل جراحی بینی
جراحی مجازی بینی
جدیدترین روش جراحی زیبایی بینی که با بهره مندی از تکنولوژی اسکن و شبیه سازی سه بعدی انجام می‌شود، توانسته است گامی بزرگ در راستای افزایش رضایت متقاضیان جراحی بینی از نتیجه جراحی، بردارد. جراحی مجازی بینی، تا حد بسیار زیادی به متقاضی که قصد عمل بینی دارد، کمک می‌کند تا نتیجه جراحی بینی خود را پیش از انجام جراحی ببینید. طبیعی است که بیشترین استرس برای متقاضیان جراحی بینی، مربوط به نتیجه جراحی است، زیرا متقاضی جز تصور ذهنی، هیچ تصویر دقیقی از چهره بعد از جراحی خود ندارد.
ولی در دنیای امروز که روز به روز در حال پیشرفت است، متقاضی جراحی زیبایی می‌تواند با توجه به اسکن سه بعدی و طراحی سه بعدی صورت و بینی خود، از زوایای مختلف، نتیجه عمل خود را به صورت مجازی و سه بعدی مشاهده کند و نظرات خود را ترسیم شده به جراح خود اعلام کند و در خصوص هر نقطه از بینی خود، نتیجه حاصله از عمل بینی را به صورت مجازی مشاهده کند. به طور مثال متقاضی می تواند قوس بینی خود را تغییر دهد تا حدی که مشاهده کند کدام حالت، موجب می‌شود اجزای بینی و چهره با یکدیگر تناسب بیشتری داشته باشند. در ادامه با مراحل جدیدترین روش جراحی بینی که در آن متقاضی جراحی، می تواند پیش از جراحی، چهره خود را مشاهده کند و با ابزار دقیق مهندسی به آن فرم طراحی شده برسد، آشنا خواهید شد.
قالب کنترلی
مهندسین طراح طب بر اساس طراحی سه بعدی و آنالیز تغییرات بینی، ابزار دقیقی را برای کنترل روند جراحی به منظور رسیدن به فرم دلخواه متقاضی، به عنوان قالب کنترلی، طراحی کرده و با جدیدترین پرینترهای سه بعدی آن را می‌سازند.
این ابزار به جراح این امکان را می‌دهد تا در حین جراحی، فرم بینی را با آن چک کند. اگر قالب بر روی بینی کاملا منطبق نشود، جراح باید تغییراتی را اعمال کند تا بتواند به فرم مورد نظر و طراحی شده، دست یابد. به عبارت دیگر، پایان زمان جراحی، زمانی است که قالب کنترلی به طور کامل بر روی بینی قرار بگیرد.
بنابراین با استفاده از این ابزار (قالب‌های کنترلی)، نگرانی متقاضی جراحی بینی بر طرف خواهد شد که جراح چگونه می‌تواند به فرم ایده آل و طراحی شده برسد.
قالب‌های کنترلی برای انواع بینی‌ها (گوشتی، استخوانی، ترمیم بینی، انحراف بینی و ...) کاربرد دارد و هر قالب مختص به فرم طراحی شده همان فرد می‌باشد و برای فرد دیگری کاربرد ندارد.
هنگامی که قالب کنترلی یا همان قالب بینی طراحی شده متقاضی ساخته می‌شود، در روز جراحی به همراه اطلاعات جراحی و عکس‌های دو بعدی فرد، به کلینیک جراحی ارسال میگردد؛ از آن رو عکس و تصاویر سه بعدی و یا تصاویر اسکن سه بعدی به همراه آنالیز دقیق تغییرات بینی در بورد اتاق عمل نصب میگردد. بنابراین با استفاده از این تکنولوژی، جراح با استفاده از ابزار دقیقی که بر اساس طراحی و سلیقه متقاضی ساخته شده است، جراحی خود را انجام می دهد. این امر توانسته است خطای جراحی را به حد بسیار زیادی کاهش دهد. بنابراین با افزایش دقت جراحی، رضایت متقاضیان جراحی بینی از نتیجه جراحی به صورت چشمگیری افزایش یافته است.