هر نوع جراحی معمولا دردناک است و بعد از آن پیدا کردن یک حالت راحت برای خولبیدن که مشکلی برای ناحیه جراحی شده نیز ایجاد نکند، میتواند مشکل باشد. خوابیدن بعد از عمل بینی نیز از این موضوع مستثنی نیست. خواب درست بعد از جراحی بسیار مهم است زیرا در بهبود سریع و تقویت سیستم ایمنی میتواند موثر باشد. خواب همچنین میتواند تاثیر شگرفی در کاهش درد بعد از جراحی داشته باشد. به همین دلیل در این مقاله در خصوص نحوه خوابیدن صحیح بعد از عمل بینی صحبت شده است تا کمترین آسیب به بینی وارد شده و دوره بهبود بعد از عمل سریعتر سپری شود.
نحوه صحیح خوابیدن بعد از عمل بینی چگونه است؟
زمان زیادی برای بهبودی کامل بینی لازم است سپری شود و در این مدت مراقبتهای بعد از عمل میتواند در نتیجه جراحی تاثیرگذار باشد. یکی از این مراقبتها نحوه خوابیدن بعد از عمل است.
بعد از جراحی بینی به دلیل این که در حین عمل رگهای خونی آسیب دیده و خون و مایعات بافتی به بیرون نشت میکند، کبودی و تورم در ناحیه بینی و صورت ایجاد میشود که جزء عوارض شایع جراحی بینی بوده و جای نگرانی ندارد. اما به منظور کاهش تورم در این نواحی، لازم است که سر اندکی از بدن و قلب بالاتر قرار بگیرد. در حالت نشسته و ایستاده به صورت طبیعی این اتفاق میافتد، اما به هنگام خواب لازم است که این موضوع در چند روز اول بعد از جراحی رعایت شود. خوابیدن روی مبل تاشو که کامل باز نشده یا استفاده از بالشت اضافه میتواند کمک کننده باشد.
علاوه بر آن بهتر است که فرد در دو الی سه روز اول به صورت طاق باز و بر کمر بخوابد. خوابیدن بر پهلو میتواند باعث جمع شدن تورم در یک سمت بینی شود و همچنین احتمال وارد شدن ضربه و فشار را بر بینی بیشتر کند. البته بعضی از پزشکان نظرشان این است که خوابیدن به پهلو و جابهجا شدن هنگام خواب بلامانع است اما باید مواظب بود که فشاری بر بینی وارد نشود. بعضی از افراد تصور میکنند که اگر به یک سمت خاص بخوابند، بینی آنها به آن سمت کشیده میشود، اما این احساس واقعی نیست و بیشتر یک مشکل ذهنی است. خوابیدن روی شکم بیشترین فشار را به بینی وارد میکند و لازم است برای چند هفته از این حالت اجتناب شود.
یکی دیگر از مواردی که باید برای خوابیدن در نظر بگیرید این است که سعی کنید در چند روز اول بعد از عمل تنها بخوابید. اگر قبلا در کنار همسر یا حیوان خانگی خود میخوابیدید لازم است که برای چند روز این کار را انجام ندهید زیرا ممکن است به صورت ناخواسته به بینی شما ضربه وارد شود که علاوه بر این که دردناک است میتواند در نتیجه جراحی نیز تاثیرگذار باشد.
بهتر است در چند روز اول بعد از عمل بینی کافئین مصرف نکنید. این ماده مانند الکل میتواند خون را رقیق کند و احتمال خونریزی را افزایش دهد. علاوه بر آن ممکن است برای شما مشکل باشد که به صورت طاق باز بخوابید زیرا به این حالت عادت نداشتهاید؛ پس بهتر است که از مصرف موادی که خواب شما را سختتر میکند، پرهیز کنید. خوشبختانه در روزهای اول بعد از عمل بینی به دلیل تاثیر داروی بیهوشی و قرصهای مسکن تمایل بیشتری به خواب دارید. همچنین به این دلیل که بدن شما بعد از جراحی کار بیشتری انجام میدهد، ممکن است کمی احساس گیجی داشته باشید.
بعضی از افراد نگران هستند که در هنگام خواب به بینی خود به صورت ناخواسته آسیب وارد کنند و این موضوع باعث میشود که نتوانند راحت بخوابند. اما باید گفت که این موضوع جای نگرانی ندارد و همانطور که گفته شد به دلیل نقش موثر خواب در بهبود بعد از عمل، لازم است که فرد به میزان کافی استراحت داشته باشید. توصیه میشود که شبها 8 ساعت بخوابید و در طول روز نیز در صورت احساس خستگی کمی چرت بزنید.
بعضی از جراحان بعد از پایان عمل در بینی تامپون قرار میدهند تا از خونریزی جلوگیری شود. بعضی از انواع تامپون مسیر هوایی بینی را مسدود میکند و فرد نمیتواند از بینی تنفس کند. شاید زمانی که سرماخوردگی شدید باشد، این حالت را تجربه کرده باشیم. عدم امکان تنفس از طریق بینی باعث میشود که فرد نتواند راحت بخوابد و علاوه بر آن صبح نیز به دلیل تنفس دهانی، گلویش خشک شود و سوزش داشته باشد. خوشبختانه تامپون غالبا بعد از یک الی دو روز خارج میشود.
قبل از عمل بینی، خود را آماده کنید
همان طور که گفته شد ممکن است بعضی از افراد عادت نداشته باشند که به حالت طاق باز بخوابند؛ پس بهتر است که این حالت را قبل از جراحی تمرین کنند تا یک الی دو شب اول بعد از عمل مشکل زیادی برای خواب نداشته باشند. به این منظور میتوان به هنگام خواب اطراف بازو یا پا از بالشت استفاده کرد تا از چرخش خودکار جلوگیری شود. در نظر داشته باشید که این موضوع موقتی است و بعد از گذر از دوره بهبودی میتوانید به هر حالتی که عادت داشتهاید، بخوابید.
سایر مراقبتها به منظور کاهش تورم بینی بعد از عمل
علاوه بر نحوه خوابیدن که میتواند در میزان تورم بینی تاثیرگذار باشد، چسب زدن نیز در این موضوع موثر است. استفاده از چسب کمک میکند که پوست بینی به بافت زیرین آن بچسبد و مایع بافتی که در زیر آن تجمع کرده، خارج شود. استفاده از چسب بینی در سه هفته اول بعد از عمل در کاهش تورم نقش موثری دارد. معمولا تورم بینی گوشتی بیشتر از بینی استخوانی است و لازم است که برای این نوع بینی مدت زمان بیشتری از چسب استفاده شود.
نکات مرتبط با نحوه خوابیدن بعد از عمل بینی
عوارض عمل بینی
عوارض عمومی عمل جراحی بینی
عوارض عمومی معمولا در همه افراد بعد از عمل بینی ایجاد میشود اما شدت آنها بسته به مهارت جراح، شرایط فرد و میزان رعایت دستورالعملهای پزشک توسط بیمار، میتواند متفاوت باشد.
درد
بعد از جراحی بینی با توجه به این که بافت غضروفی و استخوانی بینی اصلاح میشود، بیمار ممکن است احساس درد داشته باشد که بسیار خفیف است و با داروهای مسکن ضعیف که نیاز به نسخه نیز ندارند، برطرف میشود.
ورم
معمولا در روزهای اول بعد از جراحی اطراف چشم و بینی متورم میشود که شدت آن در افراد مختلف متفاوت است. این ورم بعد از 2 هفته به میزان قابل توجهی کاهش مییابد. البته لازم به ذکر است که استفاده از کمپرس آب سرد در تسریع روند بهبودی میتواند بسیار موثر باشد.
کبودی
کبودی اطراف چشم بعد از جراحی غالبا دیده میشود که طبیعی است و جای نگرانی ندارد. رژیم غذایی مناسب و مصرف آب میوههای طبیعی در کاهش آن نقش موثری دارد. کبودی بعد از عمل معمولا بعد از چند روز برطرف خواهد شد.
ترشحات خونی
معمولا در چند روز اول بعد از جراحی ممکن است ترشحات خونی و خونریزی اندکی از ناحیه بینی داشته باشید که جای نگرانی ندارد، اما در صورتی که خونریزی شدید شود، به پزشک خود اطلاع دهید.
گرفتگی بینی
ممکن است بعد از عمل بیمار احساس گرفتگی در بینی خود داشته باشد که نباید برای برطرف شدن آن تلاش کند، چراکه ممکن است به بینی خود آسیب وارد کند. شست و شو بینی و استفاده از سرم در برطرف شدن این احساس میتواند کمک کننده باشد.
مشکلات تنفسی
در گذشته به دلیل حذف بافتهای بینی و آسیبهای مخاطی، ایجاد مشکلات تنفسی در بیماران بعد از عمل شایع بود. اما امروزه با استفاده از تکنیکهای جدید و اصلاح و تقویت بافتها به جای حذف، بروز این گونه مشکلات به حداقل رسیده است.
عوارض خاص عمل جراحی بینی
عوارض خاص عمل بینی در شرایط نادر و اغلب در افرادی که بیماری زمینهای دارند بروز میکند و شامل موارد زیر است:
سینوزیت
این عارضه در نتیجه التهاب سینوسها ایجاد میشود که سبب تغییر صدا، افزایش ترشح مخاط و کاهش حس بویایی به میزان اندک میشود.
خونریزی
این عارضه معمولا در اشخاصی ایجاد میشود که دچار مشکلات انعقادی هستند و داروهای خاصی مصرف میکنند.
عفونت
در صورتی که بیمار پس از جراحی بینی، داروهای تجویز شده را به درستی مصرف نکند، ممکن است دچار عفونت شود و در صورتی که عفونت با شست و شو و مصرف دارو برطرف نشود، سبب ایجاد چسبندگی در بینی خواهد شد.
واکنش به بیهوشی
در صورتی که بیمار دچار بیماری زمینهای خاص باشد یا قبل از جراحی مصرف دخانیات را قطع نکند و یا از مواد بیهوشی مرغوب برای بیهوشی استفاده نشود، فرد ممکن است دچار عوارض زیر شود:
- حالت تهوع
- واکنش آلرژیک
- افزایش فشار و ضربان قلب