هر روش زیبایی سختی‌ها و مشکلات خاص خود را دارد و به هر میزان که تغییرات ایجاد شده بیشتر باشد و زیبایی بیشتری برای فرد ایجاد کند، سختی‌های آن نیز بیشتر خواهد بود. عمل زیبایی بینی نیز از این موضوع مستثنی نیست و بعد از این جراحی غالبا تورم و کبودی ایجاد می‌شود که غیر قابل اجتناب است و در واقع جزئی از روند بهبود به حساب می‌آید.
با پیشرفت علم و تکنولوژی عمل زیبایی بینی نیز آسان‌تر شده و با استفاده از تکنیک‌های جدید آسیب‌های بعد از عمل و عوارض جانبی بسیار کمتر شده است. اما همچنان ورم بینی بعد از عمل امری طبیعی به حساب می‌آید.
بسیاری از کسانی که عمل بینی انجام می‌دهند انتظار دارند که تنها بعد از گذشت مدت زمان کمی از جراحی، نتایج مورد نظر خود را ببینند. اما باید گفت که اگرچه در همان روزهای اول تغییرات بینی مشهود است، اما برای مشاهده کامل تغییرات و رسیدن به فرم ایده‌آل بینی نیاز به گذشت مدت زمان بیشتری است. این انتظارات اشتباه سبب می‌شود که آن‌ها از نتیجه جراحی بینی خود رضایت نداشته باشند و دچار ناراحتی و پشیمانی شوند.
در این مقاله در خصوص روند ورم بینی بعد از عمل صحبت شده تا کسانی که بینی خود را عمل کرده‌اند و یا متقاضی جراحی بینی هستند، با آگاهی از روند بهبودی بعد از عمل این مرحله را بدون نگرانی پشت سر بگذارند.
علت ایجاد ورم بینی بعد از عمل
همان طور که گفته شد تورم بعد از جراحی بینی فرایندی طبیعی است، اما سوالی که مطرح می‌شود این است که تورم به چه دلیل ایجاد می‌شود؟ ورم بینی بعد از عمل شامل دو نوع است. در نوع اول، ورم به دلیل برش‌ها و زخم‌های جراحی همزمان با کبودی ایجاد می‌شود و در مدت زمان کوتاهی (حدودا دو هفته) برطرف می‌گردد.
نوع دوم ورم بینی ناشی از تجمع مایعات بافتی است. در عمل بینی به روش باز پوست بینی در ناحیه کلوملا برش می‌خورد و بالا برده می‌شود. سپس بعد از انجام تغییرات مورد نظر پوست بینی دوباره بر ساختار جدید قرار می‌گیرد که در این مرحله مایعات بافتی در زیر پوست جمع می‌شود. برای برطرف شدن این نوع تورم نیاز به گذشت مدت زمان بیشتری است که غالبا یک سال در نظر گرفته می‌شود.
روند کاهش ورم بینی بعد از عمل
روند کاهش ورم بینی شامل سه مرحله است:
مرحله التهاب
در این مرحله که یک هفته الی 10 روز به طول می‌انجامد، درد و تورم بیمار بیشتر شده و زخم‌های جراحی داغ و قرمز می‌شود. در موارد بسیار نادری اگر در این مرحله بیمار داروهای خود را طبق دستورالعمل جراح مربوطه مصرف نکند، ممکن است دچار عفونت شود؛ در این صورت درد و قرمزی بیشتر از زمان گفته شده ادامه پیدا می‌کند و ممکن است بیمار دچار تب شود.
مرحله تکثیر
در مرحله تکثیر در اطراف بینی و زخم، کلاژن سازی انجام می‌شود که در نتیجه آن بافت بینی و زخم‌ها ضخیم می‌شود. همچنین در این مرحله فعالیت اعصاب در بینی از سر گرفته می‌شود و حس عصبی باز می‌گردد. این مرحله معمولا یک الی شش هفته طول می‌کشد.
مرحله ترمیم
در این مرحله کلاژن اضافی تجزیه شده و بافت سخت بینی کم کم نرم و انعطاف پذیر می‌شود. تورم نوک بینی دیرتر از سایر نواحی از بین می‌رود. اما به صورت کلی مرحله ترمیم زمان‌بر است و غالبا یک سال به طول می‌انجامد.
عوامل تاثیر گذار در میزان ورم بینی بعد از عمل
اگرچه تورم بینی بعد از جراحی امری طبیعی است و در همه افراد ایجاد می‌شود، اما شدت و میزان آن در افراد مختلف متفاوت است. بعضی اشخاص ممکن است بیشتر از سایر افراد دچار تورم شوند. این موضوع به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود که از جمله آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
نوع بینی
افراد مختلف بینی‌های متفاوتی دارند. برخی از بینی‌ها استخوانی هستند؛ در این نوع، پوست بینی نازک و بافت غضروفی قوی است. برخی دیگر از بینی‌ها گوشتی هستند و بافت پوست ضخیم و غضروف ضعیف دارند. با توجه به این که در بینی گوشتی بافت پوست ضخیم است، در حین جراحی بینی و بعد از اعمال تغییرات مورد نظر به سختی بر ساختار جدید می‌نشیند؛ بنابراین در این نوع بینی، ورم بعد از عمل بیشتر خواهد بود.
مهارت جراح
تکنیک مورد استفاده و مهارت جراح در میزان تورم بعد از عمل تاثیر گذار است. نحوه برداشتن پوست و میزان زخم‌ها و برش‌های جراحی از عوامل موثر بر میزان ورم بینی بعد از عمل است. روش جراحی بینی به خودی خود در میزان ورم بینی تاثیری ندارد و در هر دو روش باز و بسته در صورتی که جراحی به درستی انجام نشود ممکن است تورم بیش از اندازه ایجاد شود.
میزان تغییرات بینی
یکی دیگر از عوامل موثر بر ورم بینی، میزان تغییراتی است که لازم است بر بینی انجام شود. هر چه قدر که تغییرات لازم بیشتر باشد به طبع زخم‌های جراحی نیز بیشتر می‌شود که در نتیجه آن تورم نیز بیشتر خواهد بود. به طور مثال اگر در حین جراحی استخوان بینی شکسته شود و یا نیاز به استفاده از پیوندهای ساختاری باشد، میزان ورم بینی بعد از جراحی بیشتر می‌شود.
امروزه مدل‌های طبیعی برای بینی بیشتر طرفدار دارد. در عمل بینی طبیعی تغییرات زیادی بر بینی اعمال نمی‌شود و تنها ایرادات اصلی بینی برطرف می‌شود؛ در نتیجه، این نوع جراحی اگر به درستی انجام شود، تورم بیش از اندازه بعد از عمل ایجاد نخواهد شد.
مراقبت‌های بعد از عمل بینی
مراقبت‌های بعد از عمل در میزان ورم بینی تاثیر به سزایی دارد. رعایت نکردن توصیه‌های پزشک می‌تواند سبب ایجاد تورم بیش از اندازه بینی شود. چسب زدن بعد از عمل بینی یکی از عواملی است که تاثیر مستقیمی بر ورم بینی می‌گذارد. این کار سبب چسبیدن پوست به بافت زیرین آن می‌شود که در نتیجه آن ورم بینی کاهش می‌یابد. مدت زمان استفاده از چسب برای افراد مختلف و با توجه به نوع بینی می‌تواند متفات باشد.
تغذیه مناسب بعد از عمل و عدم مصرف نمک به میزان زیاد یکی دیگر از عوامل تاثیر گذار است. علاوه بر آن ماساژ بینی نیز در میزان ورم بینی بعد از عمل نقش دارد و سبب چسبیدن پوست به بافت‌های زیرین می‌شود. این کار باید طبق دستورالعمل پزشک انجام شود.
نکات مرتبط با ورم بینی بعد از عمل
عوارض عمل بینی
عوارض عمومی عمل جراحی بینی
عوارض عمومی معمولا در همه افراد بعد از عمل بینی ایجاد می‌شود اما شدت آن‌ها بسته به مهارت جراح، شرایط فرد و میزان رعایت دستورالعمل‌های پزشک توسط بیمار، می‌تواند متفاوت باشد.
درد
بعد از جراحی بینی با توجه به این که بافت غضروفی و استخوانی بینی اصلاح می‌شود، بیمار ممکن است احساس درد داشته باشد که بسیار خفیف است و با داروهای مسکن ضعیف که نیاز به نسخه نیز ندارند، برطرف می‌شود.
ورم
معمولا در روزهای اول بعد از جراحی اطراف چشم و بینی متورم می‌شود که شدت آن در افراد مختلف متفاوت است. این ورم بعد از 2 هفته به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد. البته لازم به ذکر است که استفاده از کمپرس آب سرد در تسریع روند بهبودی می‌تواند بسیار موثر باشد.
کبودی
کبودی اطراف چشم بعد از جراحی غالبا دیده می‌شود که طبیعی است و جای نگرانی ندارد. رژیم غذایی مناسب و مصرف آب میوه‌های طبیعی در کاهش آن نقش موثری دارد. کبودی بعد از عمل معمولا بعد از چند روز برطرف خواهد شد.
ترشحات خونی
معمولا در چند روز اول بعد از جراحی ممکن است ترشحات خونی و خونریزی اندکی از ناحیه بینی داشته باشید که جای نگرانی ندارد، اما در صورتی که خونریزی شدید شود، به پزشک خود اطلاع دهید.
گرفتگی بینی
ممکن است بعد از عمل بیمار احساس گرفتگی در بینی خود داشته باشد که نباید برای برطرف شدن آن تلاش کند، چراکه ممکن است به بینی خود آسیب وارد کند. شست و شو بینی و استفاده از سرم در برطرف شدن این احساس می‌تواند کمک کننده باشد.
مشکلات تنفسی
در گذشته به دلیل حذف بافت‌های بینی و آسیب‌های مخاطی، ایجاد مشکلات تنفسی در بیماران بعد از عمل شایع بود. اما امروزه با استفاده از تکنیک‌های جدید و اصلاح و تقویت بافت‌ها به جای حذف، بروز این گونه مشکلات به حداقل رسیده است.
عوارض خاص عمل جراحی بینی
عوارض خاص عمل بینی در شرایط نادر و اغلب در افرادی که بیماری زمینه‌ای دارند بروز می‌کند و شامل موارد زیر است:
سینوزیت
این عارضه در نتیجه التهاب سینوس‌ها ایجاد می‌شود که سبب تغییر صدا، افزایش ترشح مخاط و کاهش حس بویایی به میزان اندک می‌شود.
خونریزی
این عارضه معمولا در اشخاصی ایجاد می‌شود که دچار مشکلات انعقادی هستند و داروهای خاصی مصرف می‌کنند.
عفونت
در صورتی که بیمار پس از جراحی بینی، داروهای تجویز شده را به درستی مصرف نکند، ممکن است دچار عفونت شود و در صورتی که عفونت با شست و شو و مصرف دارو برطرف نشود، سبب ایجاد چسبندگی در بینی خواهد شد.
واکنش به بیهوشی
در صورتی که بیمار دچار بیماری زمینه‌ای خاص باشد یا قبل از جراحی مصرف دخانیات را قطع نکند و یا از مواد بیهوشی مرغوب برای بیهوشی استفاده نشود، فرد ممکن است دچار عوارض زیر شود:
- حالت تهوع
- واکنش آلرژیک
- افزایش فشار و ضربان قلب
راهکار های کاهش عوارض جراحی بینی
- قرار دادن تمامی سوابق پزشکی در اختیار پزشک معالج
- کاهش عوارض جراحی بینی با مراقبت‌های دارویی
- اهمیت به قرار گرفتن سر در وضعیت متناسب، راهکار اصلی کاهش عوارض جراحی بینی
- با داشتن رژیم غذایی سالم از عوارض جراحی بینی بکاهید
- مصرف کالری، پروتئین، انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی
- آیا می دانید یکی از راهکار های کاهش عوارض جراحی بینی نداشتن استرس است؟
- کاهش عوارض جراحی بینی با استفاده از کمپرس آب سرد
- کنترل فعالیت‌های روزانه راهکاری ساده برای کاهش عوارض جراحی بینی
عمل بینی گوشتی
در گذشته گاها پیش می‌آمد که افرادی که بینی گوشتی داشتند بعد از عمل تغییرات بینی‌شان بعد از مدتی به حالت اولیه باز می‌گشت و به همین دلیل بسیاری از کسانی که بینی گوشتی داشتند از جراحی بینی خود منصرف می‌شدند. اما امروزه با استفاده از تکنیک‌های جدید، امکان بازگشت فرم بینی به حداقل رسیده است.
در اغلب بینی‌های گوشتی، بینی دارای افتادگی است زیرا بافت غضروفی ضعیف است و توانایی حمایت بافت‌ها را به میزان کافی ندارد. برای عمل این نوع بینی جراح باید بافت غضروفی فرد را تقویت کند تا بعد از جراحی بینی دوباره دچار افتادگی نشود. خوشبختانه با استفاده از تکنیک‌های جدید امکان این کار برای جراحان فراهم شده است و جراحی بینی گوشتی بدون هیچ مشکلی قابل انجام است.