بعضی از افراد به دلایل ارثی و بعضی دیگر به علت ضربه بینی‌شان کج می‌شود. گاهی اوقات نیز افراد بینی‌شان کج نیست اما بعد از جراحی کج به نظر می‌آید. با توجه به صرف وقت و هزینه برای عمل بینی این موضوع می‌تواند ناامید کننده باشد. بسیاری از افراد نیز بر این باور هستند که بینی کج با جراحی اصلاح پذیر نیست و حتی اگر به طور موقت اصلاح شود باز هم به حالت قبل خود باز می‌گردد.
به منظور پاسخ دادن به این شبهات در این مقاله در خصوص کج بودن بینی بعد از عمل و سایر موارد مرتبط با آن صحبت شده است.
کج بودن بینی به چه علت ایجاد می‌شود؟
بینی یک ساختار هرمی شکل دارد که همان طور که گفته شد ممکن است به دلایل ارثی و عدم تناسب ژن‌هایی که از پدر و مادر گرفته می‌شود، کج و منحرف شود. این موضوع می‌تواند به علت عدم هماهنگی غضروف‌های بینی و همچنین غیرقرینگی استخوان بینی ایجاد شود.
کج بودن شکل بینی الزاما نمی‌تواند نشان دهنده انحراف تیغه بینی باشد. تیغه بینی لایه‌ای غضروفی در وسط بینی است که حفره بینی را به دو قسمت تقسیم می‌کند. در صورتی که تیغه نیز در راستای انحراف هرم بینی منحرف باشد، ممکن است فرد مشکلی از نظر تنفس نداشته باشد اما به صورت کلی انحراف تیغه بینی باعث گرفته شدن یک یا دو سمت بینی شده که در پی آن مشکلات تنفسی ایجاد می‌شود.
علاوه بر آن وارد شدن ضربه به بینی نیز می‌تواند هماهنگی غضروف‌ها را برهم زده یا سبب شکستگی و تورم استخوان شود که در این صورت نیز احتمال کج شدن بینی وجود دارد.
آیا کج بودن بینی با جراحی قابل اصلاح است؟
اصلاح کجی بینی کاری بسیار مشکل است اما در واقع این کار تنها با جراحی امکان پذیر است. لازم است که جراح تمامی اسکلت بینی، غضروف‌ها و حتی استخوان بینی را اصلاح کند تا به ظاهری متقارن برسد. در صورتی که کجی بینی به شکل اصولی اصلاح نشود، ممکن است بعد از جراحی دوباره به حالت اولیه خود بازگردد. البته به این نکته نیز باید توجه شود که بینی یک ساختار زنده است و مانند مجسمه سازی نیست که با دقت بسیار بتوان ظاهری متقارن ایجاد کرد. در واقع تغییرات بینی بعد از جراحی به صورت کامل قابل پیش بینی نبوده و همیشه جای اندکی خطا وجود دارد.
انتخاب یک پزشک با تجربه در این زمینه به شما کمک می‌کند که میزان این خطا کاهش پیدا کند. علاوه بر آن استفاده از قالب‌های کنترلی نیز می‌تواند کمک کننده باشد به این ترتیب که این قالب‌ها به صورت قرینه ساخته شده و می‌تواند به جراح برای ایجاد یک ظاهر قرینه در مرحله جراحی کمک کند و دقت عمل را بالا ببرد.
برای بررسی کجی بینی بعد از جراحی باید به این نکته توجه داشت که گاهی اجزای صورت با یکدیگر قرینه نیست. در این حالت هر چقدر هم که جراح ماهر باشد و یک بینی را به شکل قرینه جراحی کند، ممکن است در نهایت بینی کج به نظر برسد. اما به صورت کلی کجی بینی بعد از جراحی بسیار کمتر می‌شود و زیبایی ظاهر آن به میزان زیادی بهبود پیدا می‌کند.
کج شدن بینی بعد از جراحی
بسیار بعید است که یک بینی که قبل از جراحی قرینه و راست بوده بعد از جراحی کج شود. برای قضاوت در خصوص ظاهر جدید بینی لازم است که تورم بینی از بین رفته باشد و بافت نرم بینی که به ساختار قبلی عادت داشته با اسکلت جدید بینی به طور کامل تطبیق پیدا کند. منظور از بافت نرم بینی، پوست، غشا و ماهیچه می‌باشد. حال سوالی که پیش می‌آید این است که تورم بینی بعد از چه مدت از بین می‌رود؟
تقریبا بعد از یک هفته گچ یا اسپلینت بینی برداشته می‌شود و فرد می‌تواند بینی جدید خود را برای بار اول مشاهده کند. اگرچه زیباتر شدن بینی در این زمان مشهود است اما با گذشت زمان بینی تغییر می‌کند. تقریبا بعد از 1 ماه و نیم میزان زیادی از تورم بینی که در اثر زخم‌های جراحی ایجاد شده از بین می‌رود. اما برای از بین رفتن تورم بینی که بر اثر تجمع مایع بافتی زیر پوست بینی ایجاد شده، نیاز به گذشت یک سال می‌باشد. در هفته‌های اول بعد از جراحی ممکن است بینی شما به شکل غیر غرینه تورم داشته باشد که در این حالت بینی کج به نظر می‌رسد. برای کاهش تورم بینی در این حالت بهتر است از چسب بینی استفاده شود. توصیه می‌شود این کار تا دو هفته بعد از در آوردن گچ ادامه پیدا کند و بعد از آن تنها شب‌ها استفاده شود. در هنگام خواب در صورتی که سر کج باشد به دلیل جاذبه در آن سمتی که به زمین نزدیک‌تر است، تورم بیشتری ایجاد می‌شود. بنابراین در هفته‌های اول بعد از عمل بینی نمی‌توان در خصوص راست و قرینه بودن بینی نظر داد.
در بینی‌های گوشتی به دلیل ضخامت بالای پوست معمولا تورم بیشتری ایجاد می‌شود که برای از بین رفتن آن نیاز به گذشت زمان بیشتری است. همچنین در این نوع بینی توصیه می‌شود که زمان بیشتری از چسب بینی استفاده شود.
آیا جراحی ترمیمی بینی می‌تواند مفید باشد؟
در صورتی که بعد از گذشت یک سال همچنان کجی بینی برقرار باشد می‌توان با عمل ترمیمی بینی مقدار اندکی از عدم قرینگی را که همچنان باقی مانده، برطرف نمود. با توجه به این که جراح خودتان بهتر می‌داند که چه تغییراتی اعمال کرده شاید انجام جراحی دوباره توسط او بهتر باشد. اما در صورتی که با مطالعه در خصوص عمل بینی و داشتن انتظارات منطقی از کار جراح خود اصلا رضایت نداشته باشید، می‌توانید برای عمل ترمیمی با یک جراح دیگر مشورت کنید.
برای انجام عمل دوباره بینی لازم است که حداقل یک سال از جراحی قبلی زمان گذشته باشد تا تورم بینی از بین رفته و تغییرات نهایی بینی انجام شده باشد. علاوه بر آن لازم است که زخم‌های جراحی قبلی بهبود بهبود پیدا کند.
نکات مرتبط با کج بودن بینی بعد از عمل
عوارض عمل بینی
عوارض عمومی عمل جراحی بینی
عوارض عمومی معمولا در همه افراد بعد از عمل بینی ایجاد می‌شود اما شدت آن‌ها بسته به مهارت جراح، شرایط فرد و میزان رعایت دستورالعمل‌های پزشک توسط بیمار، می‌تواند متفاوت باشد.
درد
بعد از جراحی بینی با توجه به این که بافت غضروفی و استخوانی بینی اصلاح می‌شود، بیمار ممکن است احساس درد داشته باشد که بسیار خفیف است و با داروهای مسکن ضعیف که نیاز به نسخه نیز ندارند، برطرف می‌شود.
ورم
معمولا در روزهای اول بعد از جراحی اطراف چشم و بینی متورم می‌شود که شدت آن در افراد مختلف متفاوت است. این ورم بعد از 2 هفته به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد. البته لازم به ذکر است که استفاده از کمپرس آب سرد در تسریع روند بهبودی می‌تواند بسیار موثر باشد.
کبودی
کبودی اطراف چشم بعد از جراحی غالبا دیده می‌شود که طبیعی است و جای نگرانی ندارد. رژیم غذایی مناسب و مصرف آب میوه‌های طبیعی در کاهش آن نقش موثری دارد. کبودی بعد از عمل معمولا بعد از چند روز برطرف خواهد شد.
ترشحات خونی
معمولا در چند روز اول بعد از جراحی ممکن است ترشحات خونی و خونریزی اندکی از ناحیه بینی داشته باشید که جای نگرانی ندارد، اما در صورتی که خونریزی شدید شود، به پزشک خود اطلاع دهید.
گرفتگی بینی
ممکن است بعد از عمل بیمار احساس گرفتگی در بینی خود داشته باشد که نباید برای برطرف شدن آن تلاش کند، چراکه ممکن است به بینی خود آسیب وارد کند. شست و شو بینی و استفاده از سرم در برطرف شدن این احساس می‌تواند کمک کننده باشد.
مشکلات تنفسی
در گذشته به دلیل حذف بافت‌های بینی و آسیب‌های مخاطی، ایجاد مشکلات تنفسی در بیماران بعد از عمل شایع بود. اما امروزه با استفاده از تکنیک‌های جدید و اصلاح و تقویت بافت‌ها به جای حذف، بروز این گونه مشکلات به حداقل رسیده است.
عوارض خاص عمل جراحی بینی
عوارض خاص عمل بینی در شرایط نادر و اغلب در افرادی که بیماری زمینه‌ای دارند بروز می‌کند و شامل موارد زیر است:
سینوزیت
این عارضه در نتیجه التهاب سینوس‌ها ایجاد می‌شود که سبب تغییر صدا، افزایش ترشح مخاط و کاهش حس بویایی به میزان اندک می‌شود.
خونریزی
این عارضه معمولا در اشخاصی ایجاد می‌شود که دچار مشکلات انعقادی هستند و داروهای خاصی مصرف می‌کنند.
عفونت
در صورتی که بیمار پس از جراحی بینی، داروهای تجویز شده را به درستی مصرف نکند، ممکن است دچار عفونت شود و در صورتی که عفونت با شست و شو و مصرف دارو برطرف نشود، سبب ایجاد چسبندگی در بینی خواهد شد.
واکنش به بیهوشی
در صورتی که بیمار دچار بیماری زمینه‌ای خاص باشد یا قبل از جراحی مصرف دخانیات را قطع نکند و یا از مواد بیهوشی مرغوب برای بیهوشی استفاده نشود، فرد ممکن است دچار عوارض زیر شود:
- حالت تهوع
- واکنش آلرژیک
- افزایش فشار و ضربان قلب
راهکار های کاهش عوارض جراحی بینی
- قرار دادن تمامی سوابق پزشکی در اختیار پزشک معالج
- کاهش عوارض جراحی بینی با مراقبت‌های دارویی
- اهمیت به قرار گرفتن سر در وضعیت متناسب، راهکار اصلی کاهش عوارض جراحی بینی
- با داشتن رژیم غذایی سالم از عوارض جراحی بینی بکاهید
- مصرف کالری، پروتئین، انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی
- آیا می دانید یکی از راهکار های کاهش عوارض جراحی بینی نداشتن استرس است؟
- کاهش عوارض جراحی بینی با استفاده از کمپرس آب سرد
- کنترل فعالیت‌های روزانه راهکاری ساده برای کاهش عوارض جراحی بینی
عمل بینی گوشتی
در گذشته گاها پیش می‌آمد که افرادی که بینی گوشتی داشتند بعد از عمل تغییرات بینی‌شان بعد از مدتی به حالت اولیه باز می‌گشت و به همین دلیل بسیاری از کسانی که بینی گوشتی داشتند از جراحی بینی خود منصرف می‌شدند. اما امروزه با استفاده از تکنیک‌های جدید، امکان بازگشت فرم بینی به حداقل رسیده است.
در اغلب بینی‌های گوشتی، بینی دارای افتادگی است زیرا بافت غضروفی ضعیف است و توانایی حمایت بافت‌ها را به میزان کافی ندارد. برای عمل این نوع بینی جراح باید بافت غضروفی فرد را تقویت کند تا بعد از جراحی بینی دوباره دچار افتادگی نشود. خوشبختانه با استفاده از تکنیک‌های جدید امکان این کار برای جراحان فراهم شده است و جراحی بینی گوشتی بدون هیچ مشکلی قابل انجام است.