گاهی اوقات فرد از شکل کلی بینی خود رضایت دارد و فقط به دنبال راهی برای تغییر اشکالات نوک بینی است. با اینکه امروزه جراحی زیبایی بینی موضوعی شایع است اما گاهی، افراد به دلایل مختلف فقط خواستار تغییر بخشی از بینی خود هستند، معمولاً این بخش نوک یا پرههای بینی است. بینی گرد یا کشیده ممکن است باعث شود صورت، پهن یا بیش از حد کشیده به نظر برسد که این امر سبب نامتعادل بودن حالت چهره خواهد بود. در این صورت برخی از پزشکان عمل تیپپلاستی یا جراحی نوک بینی را پیشنهاد میکنند. این جراحی باعث تیزتر شدن و بالاتر رفتن نوک بینی و همچنین کاهش پهنای بینی میشود.
ساختار نوک بینی
از نظر ظاهری بینی دارای سه قسمت است:
• فاصلهی بین پیشانی و بینی
• پشت بینی
• نوک بینی
هر یک از این قسمتها دارای ساختار و ویژگیهای خاص خود هستند. قسمت بالایی بینی شامل دو استخوان است که از بالا به پیشانی و دو طرف به استخوانهای دیگر صورت متصل هستند. در زیر آنها، غضروفهای جانبی فوقانی قرار دارد. در قسمت میانی بینی دو غضروف جانبی فوقانی قرار دارند که از وسط به غضروف تیغه میانی بینی متصل هستند. در قسمت انتهایی بینی دو غضروف جانبی تحتانی وجود دارد که به آنها آلار میگویند. نحوهی قرارگیری، شکل و زاویه این غضروفها در هر فرد متفاوت است. دو غضروف جانبی تحتانی باعث ایجاد ساختار نوک بینی هستند. تیپ پلاستی یا عمل نوک بینی معمولاً بر روی این غضروفها انجام میگیرد.
انواع تیپپلاستی یا عمل نوک بینی
ازآنجاییکه شکل نوک و پرههای بینی میتواند بسیار مختلف باشد، انواع مختلفی از جراحی تیپپلاستی برای اصلاح نوک بینی وجود دارد. پزشک با بررسی ساختار بینی فرد تصمیم میگیرد که کدام پروسه برای او مناسبتر است. تیپپلاستی یا جراحی نوک بینی میتواند شامل جراحی غضروف یا آلار (پرههای بینی) باشد.
جراحی غضروف در تیپپلاستی یا جراحی نوک بینی
تغییر مکان، تغییر شکل و یا جایگذاری ایمپلنت در جراحی غضروف بر اساس شکل بینی فرد انجام میشود. در مواردی که نیاز به ایمپلنت هست، بهترین نتیجه زمانی به دست میآید که به جای استفاده از پروتزهای مصنوعی، از غضروف خود فرد استفاده شود. به این منظور میتوان از غضروف تیغهی بینی یا گوش استفاده کرد. انواع جراحی غضروف شامل:
۱.گره غضروف (cartilage tie)
در این نوع جراحی تیپپلاستی، با ایجاد گره در غضروفهای آلار پهن نوک بینی را جلوتر آورده و آن را تیزتر میکنند. این عمل، برای متقاضیانی مناسب است که پیش از آن هم نوک بینی تیزی دارند اما میخواهند بیشتر به جلو کشیده شود.
۲. استفاده از ایمپلنت (cartilage implant)
در افرادی که نوک بینی آنها مسطح و پهن است با استفاده از اضافهکردن ایمپلنتی از جنس غضروف به نوک بینی، میتوان شکل آن را تغییر داد. اگر پهن بودن نوک بینی به دلیل وجود چربی در آن ناحیه باشد ابتدا چربی برداشته میشود و بعد ایمپلنت در نوک بینی قرار داده میشود.
۳.تغییر موقعیت غضروف (cartilage reposition)
در این نوع از تیپپلاستی، غضروف تیغه بینی جابهجا شده و در موقعیت مناسبتری قرار میگیرد. افرادی که دارای بینی کوتاهی هستند و یا در اثر جراحی بینی ناموفق، بینی آنها بیشتر از حد معمول کوتاه شده است کاندید مناسبی برای این عمل هستند. همچنین افرادی که در اثر حادثه غضروف تیغه بینی آنها فرورفتگی پیدا کرده است میتوانند با کمک این جراحی شکل بهتری به بینی خود بدهند. ممکن است در این نوع از جراحی نیاز به ایمپلنت نیز باشد.
کوچک کردن آلار یا پرههای بینی
این جراحی معمولاً بر روی عضلات و پوست بینی انجام میشود و شامل غضروفها یا استخوان بینی نمیشود. با این نوع جراحی پرههای پهن بینی کوچکتر میشوند و بینی شکل جمعتری خواهد داشت. انواع جراحی آلار شامل موارد زیر است:
۱.برداشتن و حذف قسمتی از پرهها
با حذف بخشی از پوست پرههای بینی، میتوان از پهنای بینی کاست. در این نوع از جراحی باید دقت شود که پوست از قسمتی برداشته شود که اسکار حاصل از آن نمایان نباشد. همچنین، حفظ قرینه بودن سوراخهای بینی مهم است و اینکه اندازهی آنها به نحوی باشد که برای تنفس فرد مشکلی ایجاد نشود.
۲.استفاده از نخ برای گرهزدن
با استفاده از نخ میتوان بدون ایجاد برش پرههای بینی را جمعتر کرد. مزیت این روش این است که به دلیل برش ندادن پوست، جای زخم وجود نخواهد داشت و همچنین فرد زمان کمتری برای بهبودی نیاز خواهد داشت. این روش به افرادی توصیه میشود که خواستار حفظ شکل طبیعی بینی هستند ولی درعینحال، میخواهند تغییری در پهنای بینی آنها به وجود بیاید.
شرایط تیپپلاستی یا جراحی نوک بینی
مدتزمان این جراحی یک ساعت است. بر اساس تشخیص پزشک، بیهوشی عمومی یا بیحسی موضعی انتخاب میشود. فرد یک ساعت بعد از عمل مرخص میشود.
آمادگی قبل از تیپپلاستی یا عمل نوک نوک بینی
قبل از تصمیمگیری در مورد انجام تیپپلاستی یا جراحی نوک بینی حتماً با پزشک خود درمورد انتظاراتی که دارید مشورت کنید. در تیپپلاستی استخوان بینی تغییر نمیکند، اگر قوز بینی زیاد باشد یا بینی کج باشد جراحی نوک بینی نمیتواند انتظارات شما را برآورده کند. استعمال دخانیات باید یک ماه قبل از جراحی متوقف شود زیرا دخانیات باعث طولانی شدن دورهی بهبودی میشود.
مراقبتهای بعد از تیپپلاستی یا عمل نوک بینی
• کبودی و تورم ممکن است ۲-۳ هفته پس از جراحی نوک بینی ادامه پیدا کند.
• فین کردن یا سرفه میتواند سبب خونریزی شود.
• حداقل تا ۴ هفته پس از تیپپلاستی یا عمل نوک بینی از استعمال سیگار و نوشیدن الکل خودداری کنید.
• محل زخم را دستکاری نکنید.
افتادگی نوک بینی
برطرفکردن افتادگی نوک بینی توسط جراحی تیپپلاستی تأثیر زیادی در تغییر چهره فرد دارد. به صورت کلی اگر نوک بینی مقدار کمی متمایل به سمت بالا باشد، ظاهر بینی زیباتر خواهد بود و چهرهی فرد جوانتر به نظر میرسد. نوک بینی ممکن است به دلیل ضربه و آسیبدیدگی، بالارفتن سن، جراحی زیبایی بینی ناموفق و یا به صورت ژنتیکی دچار افتادگی باشد. درصورتیکه تیپپلاستی یا جراحی نوک بینی توسط پزشک متبحر انجام شود، روش بسیار مؤثری برای رفع افتادگی نوک بینی است. تیپپلاستی برخلاف روشهایی مانند پلاسماجت، لیفت بینی با نخ و تزریق ژل روشی دائمی برای تغییر بینی است. بااینحال، برخی از پزشکان همچنان معتقدند که جراحی کامل بینی بسیار کارآمدتر است و به کمک آن میتوان به بهترین شکل، نواقص بینی را رفع کرد.
هزینهی تیپپلاستی یا جراحی نوک بینی
عوامل متعددی در تعین هزینهی تیپپلاستی یا عمل نوک بینی مؤثر هستند. شکل بینی و اینکه کدام نوع از روشهای تیپپلاستی برای بهدستآوردن بهترین نتیجه، انتخاب شود از عوامل مؤثر در این زمینه هستند. به این منظور، فرد باید توسط جراح معاینه شود.
نکات مرتبط با تیپپلاستی یا جراحی نوک بینی
مراقبتهای بعد از عمل بینی
• در روزهای اول بعد از جراحی از مصرف غذاهای سفت که نیاز به جویدن زیاد دارد، پرهیز کنید. سعی کنید که غذاهای پخته شده مصرف کنید. مصرف آبمیوههای طبیعی و میوههایی نظیر آناناس و پاپایا به کاهش ورم بینی و تسریع بهبود زخمها کمک میکند.
• استفاده از کمپرسهای یخ در اطراف بینی برای کاهش ورم بسیار کمک کننده است. کمپرس یخ را نباید به صورت مستقیم روی بینی قرار داد چرا که ممکن است سبب جابهجایی بافتهای بینی شود.
• استفاده از چسب تا سه هفته بعد از عمل در کاهش ورم بینی نقش به سزایی دارد و بعد از آن تنها به منظور هشدار به دیگران استفاده میشود.
• تا یک ماه بعد از عمل بینی از انجام فعالیتهایی مانند بلند کردن اجسام سنگین، ورزشهای سخت و خم شدن زیاد اجتناب کنید، زیرا این فعالیتها موجب هجوم خون به بافتهای بدن شما میشود. بر خلاف موارد ذکر شده پیاده روی بعد از جراحی میتواند مفید باشد و سبب افزایش گردش خون در بدن شما شود که این موضوع نیز روند بهبودی بعد از عمل را سرعت میبخشد.
• سعی کنید طاق باز بخوابید و سر خود را اندکی بالاتر از بدن خود قرار دهید؛ اغلب زاویه 30 درجه به این منظور توصیه میشود.
• داروهای تجویز شده را طبق دستور پزشکتان مصرف کنید.
• تا زمانی که اسپیلنت بر بینی شما قرار دارد نباید به آن آب بخورد و خیس شود. بعد از برداشتن اسپیلنت میتوانید با مشورت پزشکتان حمام کنید.
• تا دو ماه بعد از عمل از عینک طبی و یا آفتابی استفاده نکنید.
• ماساژ بینی میتواند در کاهش ورم بینی موثر باشد. تا دو ماه بعد از جراحی پیشنهاد میشود که این کار مطابق دستورالعمل پزشک انجام شود.
عوارض عمل بینی
عوارض عمومی عمل جراحی بینی
عوارض عمومی معمولا در همه افراد بعد از عمل بینی ایجاد میشود اما شدت آنها بسته به مهارت جراح، شرایط فرد و میزان رعایت دستورالعملهای پزشک توسط بیمار، میتواند متفاوت باشد.
درد
بعد از جراحی بینی با توجه به این که بافت غضروفی و استخوانی بینی اصلاح میشود، بیمار ممکن است احساس درد داشته باشد که بسیار خفیف است و با داروهای مسکن ضعیف که نیاز به نسخه نیز ندارند، برطرف میشود.
ورم
معمولا در روزهای اول بعد از جراحی اطراف چشم و بینی متورم میشود که شدت آن در افراد مختلف متفاوت است. این ورم بعد از 2 هفته به میزان قابل توجهی کاهش مییابد. البته لازم به ذکر است که استفاده از کمپرس آب سرد در تسریع روند بهبودی میتواند بسیار موثر باشد.
کبودی
کبودی اطراف چشم بعد از جراحی غالبا دیده میشود که طبیعی است و جای نگرانی ندارد. رژیم غذایی مناسب و مصرف آب میوههای طبیعی در کاهش آن نقش موثری دارد. کبودی بعد از عمل معمولا بعد از چند روز برطرف خواهد شد.
ترشحات خونی
معمولا در چند روز اول بعد از جراحی ممکن است ترشحات خونی و خونریزی اندکی از ناحیه بینی داشته باشید که جای نگرانی ندارد، اما در صورتی که خونریزی شدید شود، به پزشک خود اطلاع دهید.
گرفتگی بینی
ممکن است بعد از عمل بیمار احساس گرفتگی در بینی خود داشته باشد که نباید برای برطرف شدن آن تلاش کند، چراکه ممکن است به بینی خود آسیب وارد کند. شست و شو بینی و استفاده از سرم در برطرف شدن این احساس میتواند کمک کننده باشد.
مشکلات تنفسی
در گذشته به دلیل حذف بافتهای بینی و آسیبهای مخاطی، ایجاد مشکلات تنفسی در بیماران بعد از عمل شایع بود. اما امروزه با استفاده از تکنیکهای جدید و اصلاح و تقویت بافتها به جای حذف، بروز این گونه مشکلات به حداقل رسیده است.
عوارض خاص عمل جراحی بینی
عوارض خاص عمل بینی در شرایط نادر و اغلب در افرادی که بیماری زمینهای دارند بروز میکند و شامل موارد زیر است:
سینوزیت
این عارضه در نتیجه التهاب سینوسها ایجاد میشود که سبب تغییر صدا، افزایش ترشح مخاط و کاهش حس بویایی به میزان اندک میشود.
خونریزی
این عارضه معمولا در اشخاصی ایجاد میشود که دچار مشکلات انعقادی هستند و داروهای خاصی مصرف میکنند.
عفونت
در صورتی که بیمار پس از جراحی بینی، داروهای تجویز شده را به درستی مصرف نکند، ممکن است دچار عفونت شود و در صورتی که عفونت با شست و شو و مصرف دارو برطرف نشود، سبب ایجاد چسبندگی در بینی خواهد شد.
واکنش به بیهوشی
در صورتی که بیمار دچار بیماری زمینهای خاص باشد یا قبل از جراحی مصرف دخانیات را قطع نکند و یا از مواد بیهوشی مرغوب برای بیهوشی استفاده نشود، فرد ممکن است دچار عوارض زیر شود:
- حالت تهوع
- واکنش آلرژیک
- افزایش فشار و ضربان قلب
راهکار های کاهش عوارض جراحی بینی
- قرار دادن تمامی سوابق پزشکی در اختیار پزشک معالج
- کاهش عوارض جراحی بینی با مراقبتهای دارویی
- اهمیت به قرار گرفتن سر در وضعیت متناسب، راهکار اصلی کاهش عوارض جراحی بینی
- با داشتن رژیم غذایی سالم از عوارض جراحی بینی بکاهید
- مصرف کالری، پروتئین، انواع ویتامینها و مواد معدنی
- آیا می دانید یکی از راهکار های کاهش عوارض جراحی بینی نداشتن استرس است؟
- کاهش عوارض جراحی بینی با استفاده از کمپرس آب سرد
- کنترل فعالیتهای روزانه راهکاری ساده برای کاهش عوارض جراحی بینی